İçindekiler
Önsöz 5
Yazar Hakkında 7
1. GİRİŞ 15
2. KAYIT DIŞI EKONOMİ VE KARA PARA 27
2.1. Kayıt Dışı Ekonomi 27
2.2. Yeraltı Ekonomisi ve Kara para 35
3. SUÇLAR 39
3.1. Genel Açıklamalar 39
3.1.1. Temel İlkeler 42
3.1.1.1. Kusur İlkesi 43
3.1.1.2. Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi 43
3.1.1.3. Belirlilik İlkesi 44
3.1.1.4. Kıyas Yasağı 45
3.1.1.5. Ceza Hukuku Kurallarının Zaman Bakımından Uygulanması 46
3.1.2. Suçun Yapısal Unsurları 48
3.1.2.1. Suçun Maddi Unsuru 50
3.1.2.2. Suçun Manevi Unsuru
543.1.2.3. Hukuka Aykırılık 56
3.1.3. Türk Ceza Kanununda Etkin Pişmanlık 57
3.2. Vergi Usul Kanununda Yer Alan Suçlar 60
3.2.1. VUK 359’uncu Maddede Düzenlenen Vergi Suçları ve Cezaları 61
3.2.1.1. Birinci Grup Kaçakçılık Suçları ve Cezaları 62
3.2.1.1.1. Hesap ve Muhasebe Hilesi Yapılması 63
3.2.1.1.2. Gerçek Olmayan veya Kayda Konu İşlemlerle İlgisi Bulunmayan Kişiler Adına Hesap Açılması 66
3.2.1.1.3. Hesap ve İşlemlerin Vergi Matrahının Azalması Sonucunu Doğuracak Şekilde Başka Defter, Belge veya Diğer Kayıt Ortamlarına Kaydedilmesi 66
3.2.1.1.4. Defter, Kayıt ve Belgelerin Tahrif Edilmesi 67
3.2.1.1.5. Defter, Kayıt ve Belgelerin Gizlenmesi 69
3.2.1.1.6. Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenlenmesi veya Kullanılması 72
3.2.1.2. İkinci Grup Kaçakçılık Suçları ve Cezaları 74
3.2.1.2.1. Defter, Kayıt ve Belgelerin Yok Edilmesi 75
3.2.1.2.2. Belgelerin Asıl veya Suretlerinin Tamamen veya Kısmen Sahte Olarak Düzenlenmesi 75
3.2.1.2.3. Tamamen veya Kısmen Sahte Olarak Düzenlenen Belgelerin Kullanılması 76
3.2.1.3. Üçüncü Grup Kaçakçılık Suçları ve Cezaları 76
3.2.1.4. Dördüncü Grup Kaçakçılık Suçları ve Cezaları 77
3.2.2. Vergi Mahremiyetinin İhlali Suçu ve Cezası 78
3.2.3. Mükelleflerin Özel İşlerini Yapan Memurlara İlişkin Suç ve Cezası 79
3.2.4. Vergi Usul Kanunu’nda Etkin Pişmanlık 80
3.3. MASAK Mevzuatı Kapsamında Suçlar 81
3.3.1. Aklama Suçu 82
3.3.2. Terörün Finansmanı 83
3.3.3. Başkası Hesabına İşlem Yapıldığının Beyan Edilmemesi 87
3.4. Müsadere 91
3.4.1. Müsadereye İlişkin Genel Açıklamalar 92
3.4.2. Müsadere Çeşitleri 97
3.4.2.1. Eşya Müsaderesi 98
3.4.2.2. Kazanç Müsaderesi 101
3.4.3. Müsadereye İlişkin Özel Durumlar 102
4. KAYIT DIŞI EKONOMİ VE KARA PARA İLE MÜCADELE 105
4.1. Denetim ve Vergi Denetimi 105
4.1.1. Türkiye’de Vergi Denetimi ve Temelleri 107
4.1.2. İngiltere’de Vergi Denetimi 113
4.1.3. Fransa’da Vergi Denetimi 115
4.1.4. Almanya’da Vergi Denetimi 117
4.1.5. İtalya’da Vergi Denetimi 119
4.1.6. Amerika Birleşik Devletleri’nde Vergi Denetimi 120
4.2. Kayıt Dışı Ekonomi ve Kara Para İle Mücadeleci Kurumlar 123
4.2.1. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı 123
4.2.2. Gelir İdaresi Başkanlığı 134
4.2.3. Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı 137
5. MUHBİRDEN YARARLANMAYA YÖNELİK MEVCUT DÜZENLEMELER 141
5.1. Ceza Muhakemesi Kanunu Kapsamında İhbar ve Şikayet 141
5.2. Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun Kapsamında İhbar ve Şikayet 142
5.3. Terörle Mücadele Kanunu’na Göre Ödüllendirme 143
5.4. Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Kapsamında Muhbir ve Elkoyma İkramiyesi 144
5.5. 4458 sayılı Gümrük Kanunu Kapsamında İkramiye 147
5.6. 3780 Sayılı Milli Korunma Kanunu Kapsamında İkramiye 150
5.7. 1567 Sayılı Kanun Kapsamında İkramiye 152
5.8. 1156 Sayılı Kanun Kapsamında İkramiye 152
5.9. 4536 Sayılı Kanun Kapsamında Ödüllendirme 153
5.10. 2863 Sayılı Kanun Kapsamında İkramiye 153
5.11. 2559 Sayılı Kanun Kapsamında Ödül 154
5.12. 1481 Sayılı Kanun Kapsamında Ödül 154
5.13. 6831 sayılı Orman Kanunu Kapsamında İkramiye 155
5.14. Maden Kanunu Kapsamında İhbar ve Buluculuk Hakkı 158
5.16. 1905 Sayılı Kanun Kapsamında İhbar İkramiyesi 162
5.17. Muhbiri Korumaya Yönelik Düzenlemeler 165
6. İHBAR BAŞVURUSUNUN DAYANAKLARI ve BAŞVURU YOLLARI ile DEĞERLENDİRİLMESİ 169
6.1. İhbar Başvurusu Dayanakları 169
6.1.1. 3071 Sayılı Kanun 170
6.1.2. 4982 Sayılı Kanun 173
6.1.3. Diğer İdari Düzenlemeler 178
6.2. İhbar Başvuru Yolları 183
6.2.1. Mülga Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER) 183
6.2.2. Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) 185
6.2.3. Gelir İdaresi Başkanlığı İhbar Modülü 202
6.2.4. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı İhbar Modülü 203
6.2.5. Telefon Yoluyla İhbar (VİMER) 204
6.2.6. Elektronik Posta (E–Mail) veya Posta Yoluyla İhbar 205
6.2.7. Kurumlara Şahsen Başvurarak İhbar 206
6.3. Vergi İhbarını Etkileyen Faktörler 206
6.3.1. Sosyal ve Psikolojik Faktörler 207
6.3.1.1. Toplumda İspiyoncu Olarak Adlandırılma Düşüncesi 207
6.3.1.2. Husumet ve İntikam Alma Duygusu 208
6.3.1.3. Muhbirin İsminin Açığa Çıkma İhtimali 208
6.3.1.4. Dostluk, Yakın Arkadaşlık ve Akrabalık İlişkileri 209
6.3.2. Hukuki Faktörler 209
6.3.3. Vergi Bilincine İlişkin Faktörler 210
6.3.4. Ekonomik Faktörler 210
6.4. İhbar Başvurularının Değerlendirilmesi 211
7. 1905 SAYILI KANUN KAPSAMINDA İHBAR İKRAMİYESİ MÜESSESESİ 221
7.1. 1905 Sayılı Kanun’un Amacı 222
7.2. İhbar İkramiyesi Müessesesinin Amacı 235
7.3. İhbar İkramiyesine İlişkin Genel Açıklama 236
7.4. İhbar İkramiyesi Ödemesinde Aranacak Şartlar 238
7.4.1. Devamlılık Arz Eden Vergiler İhbar Edilmiş Olmalıdır 238
7.4.2. Muhbir Kendisini Gizlememelidir 240
7.4.3. Muhbir İhbarından Vazgeçmemelidir 242
7.4.4. İhbar Konusu ile Yapılan Tarhiyat Arasında İlliyet Bağı Bulunmalıdır 242
7.4.5. Yapılan Tarhiyat Tahakkuk Etmelidir (Kesinleşmelidir) 242
7.4.5.1. Uzlaşma Talep Edilmesi Durumu 244
7.4.5.2. Cezada İndirim Talep Edilmesi Durumu 245
7.4.5.3. İdari Mercilere Başvurulması Durumu 247
7.4.5.4. Vergi Uyuşmazlıklarının Yargı Organına Taşınması Durumu 248
7.4.5.5. Kanun Yolundan Vazgeçilmesi Durumu 250
7.4.6. Tarhiyata İstinaden Ödeme Yapılmalıdır 253
7.4.7. İhbar Müşahhas Olaylara ve Delillere Dayanmalıdır 254
7.4.8. İhbar Konusu Olay Tarh Zamanaşımı Süresi Dolmadan Evvel Bildirilmelidir 255
7.5. İhbar İkramiyesi Tutarı ve Ödeme Zamanı 255
7.6. İkramiye Ödenmeyecek Kişiler 261
7.6.1. Bilümum Malmemurları ile Tahakkuk Muamelesinde Vazifedar Olanlar 261
7.6.2. Tahrir ve Tahmin Heyetleri Mensupları 262
7.6.3. Vergi Mahremiyeti Hükümlerine Tabi Olanlar 263
7.6.4. Meslek Mensupları ile Oda ve Birlik Personeli 264
7.6.5. Mükellefin Kendisi ya da Şirket Ortakları 266
7.7. İkramiye Ödemesinde Usul 268
8. İHBAR İKRAMİYESİNİN VERGİLENDİRİLMESİ 271
9. İHBAR İKRAMİYESİNE İLİŞKİN ÖZELLİKLİ BAZI HUSUSLAR 275
9.1. İhbar İkramiyesi İçin Muhbirin Talep Şartı Var mıdır? 275
9.2. İkramiye Ödemesi İçin Vergi İncelemesi Şart mıdır? 275
9.3. İhbar İkramiyesine İlişkin Düzenlenen Rapor Muhbire Verilebilir mi? 277
9.4. İkramiye Ödemesine İlişkin Davalara Bakmakla Yetkili Mahkeme Hangisidir? 280
9.5. Türk Vatandaşı Olmayanlarca Yapılan İhbarlara İkramiye Ödenir mi? 281
9.6. Görevleri Nedeniyle Öğrendikleri Bilgilerle İhbarda Bulunan Diğer Bakanlıkların Memurlarına İkramiye Ödenir mi? 282
9.7. Diğer Bakanlık Denetim Elemanlarının Yaptığı İnceleme Sonucuna Göre İkramiye Ödenir mi? 283
9.8. Birden Fazla Muhbir Olması Durumunda İkramiye Ödemesi Nasıl Yapılmalıdır? 284
9.9. İkramiye Ödenemeyecek ve Ödenebilecek Birden Fazla Muhbirin Aynı Dilekçeyle İhbarda Bulunması Halinde Ödeme Nasıl Yapılmalıdır? 284
9.10. Müteaddit Defa Yapılan İkramiye Ödemesinde Vergilendirme Nasıl Olmalıdır? 285
9.11. İhbara İstinaden Yapılan Tarhiyatın Diğer Mükellefler Nezdinde Matrah Azaltımına Neden Olması Halinde İkramiye Ödemesi 289
9.12. Matrah Farkının Bulunduğu Ancak Ödenecek Vergi Çıkmadığı Durumda İkramiye Ödenir mi? 289
9.13. Haksız İadenin İhbarı Üzerinden İkramiye Ödenir mi? 291
9.14. İhtirazi Kayıtla Beyan Durumunda İkramiye Ödenir mi? 292
9.15. Vergi Suçuna İştirak Nedeniyle Kesilen Vergi Ziyaı Cezası Üzerinden İkramiye Ödenir mi? 296
9.16. Sorumluluk Nedeniyle Kesilen Vergi Ziyaı Cezası Üzerinden İhbar İkramiyesi Ödenir mi? 306
9.17. Mükelleflerin Özel İşlerini Yapan Memurlara Kesilen Vergi Ziyası Cezası Üzerinden İkramiye Ödenir mi? 307
9.18. Etkin Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanılması Ödenmesi Gereken İkramiye Tutarını Etkiler mi? 308
9.19. Özel Esaslara Tabi Mükelleflerin İhbarında İkramiye Ödemesinde Nelere Dikkat Edilmelidir? 310
9.20. İzaha Davet Müessesesinin İkramiyeye Etkisi Nedir? 319
9.21. Usulsüzlük ve Vergi Ziyaı Cezasında Tekerrür Hükmünün İhbar İkramiyesine Etkisi Nedir? 324
9.22. Vergi/Matrah Artırımından Yararlanılmasının Ödenecek İkramiyeye Etkisi Nedir? 326
9.23. Gizleme Suçunun İkramiye Ödemesine Etkisi Nedir? 328
9.24. Müsaderenin İkramiyeye Etkisi Nedir? 332
9.25. Mükellefin Ölümünün Ödenmesi Gereken İkramiye Tutarına Etkisi Nedir? 333
9.26. İhbar İkramiyesinin Devri Mümkün müdür? 336
9.27. İkramiye Alacağının Mirasçılara İntikali Mümkün müdür? 337
9.28. İhbara İstinaden Arama Yapılmasının İkramiyeye Etkisi Nedir? 340
10. BAKANLIK ÇALIŞANLARINA NAKDİ TALTİF 343
11. ÜLKEMİZDE HAKSIZ İHBAR İKRAMİYESİ İLE MÜCADELE ÇALIŞMALARI 345
12. ABD’DE İHBAR İKRAMİYESİ 349
13. 1905 SAYILI KANUN’UN DEĞİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN ÖNERİ 351
13.1. İkramiye Talebine Yönelik Matbu Form Gereklidir 351
13.2. İkramiye Tahsilata Müteakip Ödenmelidir 352
13.3. İkramiye Ödenmeyecek Kişiler Sarih Olarak Belirlenmelidir 352
13.4. İkramiye Talep Zamanı Belli Edilmelidir 353
13.5. Ödenmesi Gereken İkramiye Tutarına İlişkin Tarife Güncellenmelidir 353
13.6. İkramiye Ödemesinde Alt Sınır Belirlenmelidir 354
13.7. İkramiyenin Vergilendirilmesine İlişkin Düzenleme Yapılmalıdır 354
14. SONUÇ 357
Kaynakça 359
Kavram Dizini 365