Birinci bölümde Şirketler Muhasebesi ile ilgili genel bilgilere yer verilmiştir.
İkinci bölümde Kollektif Şirketler ayrıntılı olarak incelenmiş ve şirket kuruluşu, sermaye değişiklikleri, kâr/zarar dağıtımları, birleşme ve tasfiye gibi işlemleri örnek uygulamalar geliştirilerek muhasebe işlemlerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde Komandit Şirketler dar kapsamlı olarak ele alınmıştır. Bunun nedeni Türkiye’de Komandit Şirketlerin fazla yaygın olmamasının yanı sıra özellikle muhasebe uygulamalarının Kollektif Şirketlerle büyük oranda paralellik göstermesidir. Dördüncü bölümde Anonim Şirketler TTK’nin yanı sıra SPK hükümlerinin de ışığı altında bütün yönleriyle ayrıntılı olarak açıklanmış ve Anonim Şirketler ile ilgili işlemler ve muhasebeleştirilmesine geniş yer verilmiştir. Beşinci bölümde Limited Şirketler ayrıntılı bir şekilde ele alınmış ve muhasebe uygulamaları ile kullanıcıların bilgisine sunulmuştur. Altıncı bölümde ise Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerle ilgili hukuki düzenlemelere ve muhasebe işlemleri ve kayıtlarına yer verilmiştir.
Bu kitap, uygulamacılara ve kullanıcılara kılavuzluk yapmak amacıyla, 01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren yeni TTK’ye göre hazırlanmıştır.
ÖNSÖZ.......................................................................................................................................................iii
1. BÖLÜM
GENEL BİLGİLER
1.1. ŞİRKET KAVRAMI..........................................................................................................................3
1.2. ŞİRKET TÜRLERİ...........................................................................................................................4
1.2.1. ADİ ŞİRKETLER .................................................................................................................5
1.2.2. TİCARET ŞİRKETLERİ.....................................................................................................5
1.2.2.1. Şahıs Şirketleri...................................................................................................6
1.2.2.2. Sermaye Şirketleri............................................................................................6
1.3. ŞİRKETLER MUHASEBESİNİN KONUSU .............................................................................7
1.4. YENİ KURULAN BİR ŞİRKETİN HUHUKİ YAPISININ SEÇİMİ..................................10
2. BÖLÜM
KOLLEKTİF ŞİRKETLER
2.1. GENEL BİLGİLER .........................................................................................................................13
2.1.1. TANIMI................................................................................................................................13
2.1.2. ÖZELLİKLERİ....................................................................................................................15
2.1.3. YÖNETİM VE TEMSİL....................................................................................................16
2.2. KURULUŞ İŞLEMLERİ VE MUHASEBE KAYITLARI.......................................................17
2.2.1. KURULUŞ İŞLEMLERİ ...................................................................................................17
2.2.2. KURULUŞ KAYITLARI...................................................................................................18
2.2.2.1. Tutulacak Defterler .......................................................................................18
2.2.2.2. Özellik Gösteren Hesaplar..........................................................................19
2.2.2.3. Kolektif Şirkete Sermaye Olarak Getirilebilecek Değerler...........20
2.3. KOLLEKTİF ŞİRKETTE SERMAYE DEĞİŞİKLİKLERİ....................................................29
2.3.1. SERMAYENİN ARTIRILMASI .....................................................................................29
2.3.1.1. Mevcut Ortakların Sermaye Paylarını Artırmaları ..........................30
2.3.1.2. Kâr Paylarının Sermayeye Eklenmesi ...................................................31
2.3.1.3. Şirkete Yeni Ortak veya Ortaklar Alınması .........................................33
2.3.1.4. Şirket Borçlarının Sermayeye Eklenmesi ............................................36
2.3.1.5. Şirketin Diğer Bir Şirketle Birleşmesi....................................................36
2.3.2. SERMAYENİN AZALTILMASI.....................................................................................37
2.3.2.1. İş Hacmine Göre Fazla Olan Sermayenin Azaltılması.....................38
2.3.2.2. Zarar Nedeniyle Sermayenin Azaltılması ............................................38
2.3.2.3. Ortaklardan Birinin Şirketten Çıkması Ya da Çıkarılması ............40
2.4. KOLLEKTİF ŞİRKETTE KÂR/ZARAR DAĞITIMI.............................................................42
2.4.1. KÂR DAĞITIMININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ.................................................45
2.4.1.1. Kârın Ortaklar Arasında Eşit Dağıtımı ..................................................46
2.4.1.2. Kârın Sermaye Payıyla Orantılı Dağıtımı .............................................46
2.4.1.3. Ortakların Sermaye Paylarına Faiz Ödendikten Sonra
Kalan Kârın Dağıtımı ....................................................................................47
2.4.1.4. Kâr Payının Sermayeye Eklenmesi .........................................................49
2.4.1.5. Ağırlıklı Sermaye Yaklaşımına Göre Kar Dağıtımı ...........................51
2.4.2. ZARAR DAĞITIMININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ...........................................53
2.4.2.1. Ortakların Hisselerine Düşen Zarar Paylarını Şirkete
Ödemesi..............................................................................................................54
2.4.2.2. Zarar Kadar Sermayenin Azaltılması.....................................................55
2.4.2.3 Dönem Zararlarının Gelecek Yıl Kârlarından Mahsup Edilmesi................................56
2.5. KOLLEKTİF ŞİRKETLERDE SONA ERME VE TASFİYE ................................................60
2.5.1 GENEL BİLGİLER.............................................................................................................60
2.5.1.1. TTK’da Yer Alan Tasfiye Nedenleri ........................................................61
2.5.1.2. Borçlar Kanununda Yer Alan Tasfiye Nedenleri...............................61
2.5.2. TASFİYE İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ .....................................64
2.5.2.1. Tasfiye Sonunda Tasfiye Fazlasının Bulunması Durumu .............66
2.5.2.2. Tasfiye Sonunda Tasfiye Noksanının Bulunması Durumu...........75
2.5.2.3. Tasfiye Sonunda Zararla Birlikte Ödenecek Borç Kalması ..........77
2.6. KOLLEKTİF ŞİRKETLERDE BİRLEŞME..............................................................................79
2.6.1. GENEL BİLGİLER.............................................................................................................79
2.6.2. BİRLEŞME İŞLEMLERİ..................................................................................................81
2.6.3. BİRLEŞME İLE İLGİLİ MUHASEBE KAYITLARI..................................................82
2.7. KOLLEKTİF ŞİRKETLERDE TÜR DEĞİŞTİRME............................................................100
2.7.1. TÜR DEĞİŞTİREN ŞİRKETLERDE ORTAKLARIN SORUMLULUKLARI .102
2.7.2. TÜR DEĞİŞTİRME SÜRECİ.......................................................................................102
2.7.3. TÜR DEĞİŞTİRMEDE VERGİLENDİRME............................................................103
2.7.4. TÜR DEĞİŞTİRME İLE İLGİLİ MUHASEBE KAYITLARI ...............................104
3. BÖLÜM
KOMANDİT ŞİRKETLER
3.1. TANIMI..........................................................................................................................................106
3.2. ÖZELLİKLERİ..............................................................................................................................106
3.3. KURULUŞ İŞLEMLERİ VE MUHASEBE KAYITLARI....................................................107
3.4. SERMAYE DEĞİŞİKLİKLERİ.................................................................................................110
3.4.1. SERMAYENİN ARTIRILMASI ..................................................................................110
3.4.2. SERMAYENİN AZALTILMASI..................................................................................111
3.5. KÂR VE ZARAR DAĞITIMI ....................................................................................................112
3.5.1. KÂR DAĞITIMI ..............................................................................................................113
3.5.2. ZARAR DAĞITIMI.........................................................................................................114
3.6. KOMANDİT ŞİRKETLERİN TASFİYESİ ............................................................................115
3.7. KOMANDİT ŞİRKETLERİN BİRLEŞMESİ........................................................................115
3.8. KOMANDİT ŞİRKETLERİN TÜR DEĞİŞTİRMESİ.........................................................115
4. BÖLÜM
ANONİM ŞİRKETLER
4.1. GENEL BİLGİLER ......................................................................................................................121
4.1.1. ANONİM ŞİRKETİN TANIMI....................................................................................121
4.1.2. ANONİM ŞİRKETLERİN ÖZELLİKLERİ...............................................................122
4.1.3. TÜRLERİ ..........................................................................................................................125
4.1.4. TTK ve SPK’DA ADI GEÇEN SERMAYE KAVRAMLARI.................................126
4.1.4.1. TTK’da Adı Geçen Sermaye Kavramları ............................................126
4.1.4.2. SPK’da Adı Geçen Sermaye Kavramları.............................................126
4.1.5. HİSSE SENETLERİ........................................................................................................127
4.1.5.1. Hisse Senedinin Tanımı............................................................................127
4.1.5.2. Hisse Senedinin Özellikleri .....................................................................128
4.1.5.3. Hisse Senedi Türleri...................................................................................128
4.1.6. HİSSE SENEDİ DEĞERİ İLE İLGİLİ DEĞİŞİK KAVRAMLAR........................130
4.1.6.1. Nominal Değer..............................................................................................130
4.1.6.2. İhraç Değeri ...................................................................................................130
4.1.6.3. Piyasa Değeri.................................................................................................131
4.1.6.4. Borsa Değeri ..................................................................................................131
4.1.6.5. Net Aktif Değeri............................................................................................131
4.1.6.6. Defter Değeri .................................................................................................131
4.1.6.7. Tasfiye Değeri ...............................................................................................131
4.1.6.8. Alternatif Gelir Değeri...............................................................................131
4.1.6.9. Teşebbüs Değeri ..........................................................................................131
4.1.7. SPK’NA GÖRE HALKA AÇIK ANONİM ŞİRKETLER........................................132
4.1.7.1. Anonim Şirketlerin Halka Açılması .....................................................133
4.1.7.2. Hisse Senetlerinin Borsa’da İşlem Görmesi.....................................133
4.2. ANONİM ŞİRKETİN ORGANLARI.......................................................................................135
4.2.1. Genel Kurul.....................................................................................................................135
4.2.2. Yönetim Kurulu ............................................................................................................135
4.2.3. Denetim Kurulu ............................................................................................................136
4.3. KURULUŞ SÜRECİ VE MUHASEBE KAYITLARI ...........................................................137
4.3.1. KURULUŞ SÜRECİ VE KURULUŞ BELGELERİ..................................................137
4.3.2. KURULUŞLA İLGİLİ MUHASEBE KAYITLARI...................................................141
4.3.2.1. Sermaye Taahhüdünün Nakit Olarak Karşılanması.....................141
4.3.2.2. Sermaye Taahhüdünün Ayni Değerlerle Karşılanması ..............144
4.3.2.3. Halka Arz Amacıyla Sermaye Taahhüdünde Bulunulması........146
4.3.2.4. Payların Çıkarma Primli ve Karlı Olarak Halka Arz Edilmesi ..151
4.4. ANONİM ŞİRKETLERDE SERMAYE ARTIRIMI ............................................................154
4.4.1. SERMAYE TAAHHÜDÜ YOLUYLA SERMAYE ARTIRIMI.............................155
4.4.1.1. Esas Sermaye Sisteminde Sermaye Artırımı...................................155
4.4.1.2. Kayıtlı Sermaye Sisteminde Sermaye Artırımı...............................157
4.4.2. İÇ KAYNAKLARDAN SERMAYE ARTIRIMI........................................................158
4.4.3. ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIMI.....................................................................161
4.5. ANONİM ŞİRKETLERDE SERMAYENİN AZALTILMASI ...........................................163
4.5.1. HİSSE SENETLERİNİN NOMİNAL DEĞERİNİN DÜŞÜRÜLMESİ ..............165
4.5.2. HİSSE SENEDİ SAYISININ AZALTILMASI..........................................................166
4.5.3. ZARAR NEDENİYLE SERMAYENİN AZALTILMASI .......................................167
4.6. ANONİM ŞİRKETİN KENDİ PAYLARINI İKTİSAP ETMESİ......................................168
4.6.1 PAYLARIN İKTİSAP EDİLMESİ................................................................................168
4.6.2. İKTİSAP EDİLEN PAYLARIN ELDEN ÇIKARILMASI......................................169
4.6.3. İKTİSAP EDİLEN PAYLARIN MUHASEBELEŞTİRLMESİ.............................170
4.7. ANONİM ŞİRKETLERDE TAHVİL.......................................................................................171
4.7.1. TANIMI VE ÖZELLİKLERİ.........................................................................................171
4.7.2. TAHVİLLE İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER ..................................................172
4.7.2.1. Tahvilde Şekil Şartları ...............................................................................172
4.7.2.2. Tahvilde Faiz Oranı.....................................................................................172
4.7.2.3. Tahvilde Vade ...............................................................................................172
4.7.2.4. Tahvil Çıkarmanın Sınırı ..........................................................................173
4.7.3. TAHVİL ÇIKARMA PROSEDÜRÜ............................................................................173
4.7.3.1. Halka Açık Olmayan Anonim Şirketlerde .........................................173
4.6.3.2. Halka Açık Olan Anonim Şirketlerde ..................................................174
4.7.4. TAHVİL TÜRLERİ.........................................................................................................174
4.7.4.1. Devlet Tahvilleri - Özel Sektör Tahvilleri .........................................174
4.7.4.2. Primli Tahviller Başa Baş Tahviller.....................................................174
4.7.4.3. İkramiyeli ve İkramiyesiz Tahviller ....................................................175
4.7.4.4. Hamiline veya Nama Yazılı Tahviller..................................................175
4.7.4.5. Erken Paraya Çevrilebilen Tahviller...................................................175
4.7.4.6. Güvenceli ve Güvencesiz Tahviller ......................................................175
4.7.4.7. Değişken Faizli Tahviller..........................................................................175
4.7.4.8. İndeksli Tahviller ........................................................................................175
4.7.4.9. Kâra İştirakli Tahviller..............................................................................176
4.7.4.10. Hisse Senediyle Değiştirilebilir Tahviller ......................................176
4.7.5. ÇIKARILAN TAHVİLLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ..............................176
4.7.6. TAHVİL FAİZLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ........................................178
4.7.7. TAHVİLLERİN İTFASI ................................................................................................180
4.8. ANONİM ŞİRKETLERDE KÂR DAĞITIMI........................................................................181
4.8.1. GENEL BİLGİLER..........................................................................................................181
4.8.2. KÂR DAĞITIMININ GENEL GÖRÜNÜMÜ ...........................................................182
4.8.3. KÂR DAĞITIM TABLOSU...........................................................................................183
4.8.4. TİCARİ KÂR, MALİ KÂR KAVRAMI.......................................................................185
4.8.5. KÂR DAĞITIM KALEMLERİNİN AÇIKLANMASI .............................................186
4.8.5.1. Kurumlar Vergisi Matrahının Hesaplanması ..................................186
4.8.5.2. Dağıtılan Kar Paylarından Gelir Vergisi Stopajı.............................193
4.8.5.3. Yedek Akçeler ...............................................................................................194
4.8.5.4. Şirket Ortaklarına ve Diğer Kişilere Dağıtılacak Kâr Payları ...197
4.8.5.5. Halka Açık Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı .................................198
4.8.5.6. Geçici Vergi.....................................................................................................202
4.8.5.7. Hisse Başına Kâr ..........................................................................................202
4.8.5.8.Hisse Senedi Fiyat Kazanç Oranı ...........................................................202
4.8.6. KÂR DAĞITIMININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ..............................................208
4.9. ANONİM ŞİRKETLERİN SONA ERMESİ VE TASFİYESİ ............................................211
4.9.1. SONA ERME NEDENLERİ.........................................................................................212
4.9.1.1. Genel Sebepler ..............................................................................................212
4.9.1.2. Özel Sebepler.................................................................................................212
4.9.2. TASFİYE İŞLEMLERİ...................................................................................................213
4.9.3. TASFİYE İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ..................................214
4.9.3.1. Dış Tasfiye İşlemleri...................................................................................214
4.9.3.2. İç Tasfiye İşlemleri......................................................................................215
4.9.4. TASFİYEDEN DÖNÜLMESİ.......................................................................................224
4.9.5. EK TASFİYE ....................................................................................................................225
4.10. ANONİM ŞİRKETLERİN BİRLEŞMESİ ...........................................................................225
4.10.1. GENEL BİLGİLER ....................................................................................................225
4.10.2. DEVRALMA (KATILMA) YOLUYLA BİRLEŞME..........................................227
4.10.2.1. Devir Halinde Vergilendirme.........................................................228
4.10.2.2. Devir İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi .................................228
4.10.3. YENİ BİR ŞİRKET OLUŞTURULMASI..............................................................232
4.10.3.1. Birleşme Halinde Vergilendirme..................................................233
4.10.3.2. Birleşme İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi..........................233
4.10.4. KOLAYLAŞTIRILMIŞ ŞEKİLDE BİRLEŞME ..................................................234
4.10.5. MUHASEBE STANDARTLARINA GÖRE ŞİRKET BİRLEŞMELERİ ......234
4.10.5.1. Menfaatlerin Birleşmesi Yöntemi................................................235
4.10.5.2. Satın Alma Yöntemi ...........................................................................236
4.11. ANONİM ŞİRKETLERDE TÜR DEĞİŞTİRME...............................................................236
4.11.1. TÜR DEĞİŞTİRMEDE ORTAKLARIN SORUMLULUKLARI.....................237
4.11.2. TÜR DEĞİŞTİRME SÜRECİ..................................................................................238
4.11.3. TÜR DEĞİŞTİREN ANONİM ŞİRKETİN VERGİLENDİRİLMESİ............238
4.11.4. TÜR DEĞİŞTİRMENİN MUHASEBELEŞTİRLMESİ....................................238
5. BÖLÜM
LİMİTED ŞİRKETLER
5.1. TANIMI..........................................................................................................................................240
5.2. ÖZELLİKLERİ..............................................................................................................................240
5.2.1. ŞİRKETİN TİCARET ÜNVANI..................................................................................240
5.2.2. FAALİYET KONUSU.....................................................................................................240
5.2.3. ORTAKLARIN SAYISI VE NİTELİĞİ ......................................................................241
5.2.4. ESAS SERMAYE.............................................................................................................241
5.2.5. SERMAYE VE PAYLARI..............................................................................................243
5.2.6. ORTAKLARIN SORUMLULUĞU..............................................................................243
5.3. LİMİTED ŞİRKETİN ORGANLARI.......................................................................................243
5.3.1. ORTAKLAR GENEL KURULU...................................................................................244
5.3.2. MÜDÜRLER.....................................................................................................................245
5.3.3. DENETÇİLER..................................................................................................................245
5.4. ŞİRKETİN KURULUŞ İŞLEMLERİ.......................................................................................246
5.5. KURULUŞ İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ............................................247
5.6. ŞİRKETTEN ÇIKMA VE ÇIKARILMA.................................................................................249
5.6.1. ÇIKMA ...............................................................................................................................249
5.6.2. ÇIKARILMA.....................................................................................................................250
5.7. LİMİTED ŞİRKETLERDE SERMAYE DEĞİŞİKLİKLERİ..............................................250
5.7.1. SERMAYENİN ARTIRILMASI ..................................................................................250
5.7.2. SERMAYE ARTIRIMININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ..................................251
5.7.3. SERMAYENİN AZALTILMASI..................................................................................252
5.7.3.1. Sermayenin İş Hacmine Göre Fazla Olması......................................253
5.7.3.2. Ortaklardan Birinin Çıkması veya Çıkarılması ...............................254
5.7.3.3. Büyük Bir Zararın Sözkonusu Olması.................................................255
5.8. LİMİTED ŞİRKETLERDE KÂR DAĞITIMI........................................................................256
5.9. LİMİTED ŞİRKETLERİN TASFİYESİ..................................................................................259
5.10. LİMİTED ŞİRKETLERDE BİRLEŞME..............................................................................260
5.11. LİMİTED ŞİRKETLERDE TÜR DEĞİŞTİRME...............................................................262
6. BÖLÜM
SERMAYESİ PAYLARA BÖLÜNMÜŞ KOMANDİT ŞİRKETLER
6.1. TANIMI VE ÖZELLİKLERİ .....................................................................................................265
6.2. YÖNETİM VE TEMSİL .............................................................................................................265
6.3. KURULUŞ İŞLEMLERİ VE KURULUŞ KAYITLARI .......................................................266
6.4. SERMAYE DEĞİŞİKLİKLERİ.................................................................................................269
6.5. KÂR DAĞITIMI...........................................................................................................................270
6.6. ZARAR DAĞITIMI .....................................................................................................................272
6.7. TASFİYE, BİRLEŞME VE TÜR DEĞİŞTİRME İŞLEMLERİ .........................................272
EKLER
EK–1: ANONİM VE LİMİTED ŞİRKET KARŞILATIRMASI................................................274
EK–2: TEK DÜZEN HESAP PLANI..............................................................................................285
KAYNAKLAR ......................................................................................................................................294
Barkod: 9786052548653
Yayınevi: Detay Yayınevi
ISBN: 9786052548653
Dili: Türkçe
Basım Yeri: Ankara
Baskı Sayısı: 1. Baskı
Diğer:
Akbank
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
|
Garanti Bankası
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
|
Bütün Bankalar
1 Taksit |
10,50 |
|
Halkbank, DenizBank CardFinans, Citibank, HSBC Advantege, Bankasya |
|
İş Bankası
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
Maximum Kartlar: Maximum özellikli Ziraat Bankası kartlar |
|
Yapı Kredi
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
| |
|
|