Çalışmamız esas itibariyle yasal olarak 31.12.2023 bilançosunun ilk defa enflasyon düzeltmesine tabi tutulması esasının değerlendirilmesi anlayışına dayanmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 64/5 hükmü gereği bağımsız denetime tabi şirketlerce kayıtların Vergi Usul Kanunu’na göre tutulmasına karşın finansal tabloların TFRS’ye
uygun sunulması gereği her iki düzenlemede de enflasyon düzeltmesi, ilk geçiş, karşılaştırmasını gerekli kılmıştır. Bu nedenle kitabımızda her iki çalışmayı bir arada
yaparak bu karşılaştırmayı teorik ve uygulama örnekleri ile ortaya koymak istedik.Kasım 2023 tarihinde baskısı yapılan çalışmamız siz değerli okuyucuların ilgisi ile kısa sürede bitmiştir.
Bu durum bizi daha sorumlu kılarak titiz bir gözden geçirme ile 2. Baskıya teşvik etmiştir.
Kitabımızda esas itibari ile TMS 29’a göre;
-Teorik alt yapısı ile birlikte düzeltme işlemleri,
-Düzeltilmiş 31.12.2021 Finansal Durum Tablosu,
-Düzeltilmiş 31.12.2022 Finansal Durum Tablosu, 2022 Yılı Toplam Kapsamlı Gelir Tablosu, Net Parasal Pozisyon- Düzeltilmiş 31.12.2023 Finansal Durum Tablosu, 2023 Yılı Toplam Kapsamlı Gelir Tablosu, Net Parasal Pozisyon
-Karşılaştırmalı Finansal Tabloların Sunumu
-KGK Finansal Raporlama Standartlarına Uygun Hesap Planı ile Uyumlu Düzeltme Kayıtları,VUK mük.m.298’e göre;
-Teorik alt yapısı ile birlikte düzeltme işlemleri,
-Düzeltilmiş 31.12.2023 Bilançosu,
-Tekdüzen Hesap Planı ile Uyumlu Düzeltme Kayıtları.Standart/yasal gerekçeleri ile ve adım adım örnek uygulamaları ile yer almaktadır.
İÇİNDEKİLER
1. Baskıya ÖNSÖZ ................................................................................................ 7
2. Baskıya ÖNSÖZ ................................................................................................ 9
GİRİŞ: .................................................................................................................. 11
I-ENFLASYON DÜZELTMESİ UYGULAMASININ TMS 29 İLE VUK
MÜK. MADDE 298 ÖZELİNDE KARŞILAŞTIRILMASI: ........................... 13
II-TMS 29 YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİLERDE FİNANSAL
RAPORLAMA STANDARDI DÜZENLEMELERİ: ...................................... 36
A-Genel Düzenlemeler .................................................................................. 36
1-Sunulacak Finansal Tablolar .............................................................. 36
2-Geçerli Para Birimi .............................................................................. 36
3-Kullanılacak Endeks ............................................................................ 36
4-İlk Defa Enflasyon Düzeltmesi Uygulamasına İlişkin
Düzenleme: TFRS Yorum-7: ................................................................. 37
5-Yüksek Enflasyonun Tespitinde Dikkate Alınacak
Göstergeler ............................................................................................... 37
B-Finansal Tabloların Enflasyona Göre Düzeltilmesi ............................... 38
1- Finansal Durum Tablosu ................................................................... 38
2- Kapsamlı Gelir Tablosu ..................................................................... 39
3- Net Kârdaki Kazanç veya Kayıp (Net Parasal Kayıp/ Kazançları) ..... 40
4- Nakit Akış Tablosu ............................................................................. 41
*3.Yaklaşım KGK tarafından tercih edilmektedir. ............................. 42
5.-Diğer Düzeltme Konuları ................................................................... 42
a-Değer Düşüklüğüne Uğramış Varlıklarda Enflasyon Düzeltmesi: ....... 42
b-Özkaynak Yöntemiyle Muhasebeleştirilen Finansal Yatırımlar ............ 42
c-Borçlanma Maliyetlerinin Durumu ....................................................... 43
d-Sermaye Kalemlerinin İlk Defa Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulması ... 44
e-Enflasyon Düzeltmesinde Karşılaştırmalı Rakamların Elde Edilmesi .. 44
f-Konsolide Finansal Tablolar .................................................................. 44
i- Konsolidasyon Uygulaması ve Enflasyon Düzeltmesi: ............... 44
ii-Bireysel Finansal Tablo Uygulaması ve Enflasyon Düzeltmesi: . 45
g-Vergiler .................................................................................................. 46
h-Geçmiş Dönem Kar/Zarar Hesabı: ....................................................... 48
i-Yüksek Enflasyonun Sona Ermesi ........................................................... 48
III-ENFLASYON DÜZELTMESİ İLK GEÇİŞ UYGULAMASI: ................. 49
A-GENEL AÇIKLAMA VE HAZIRLIK ÇALIŞMASI: ......................... 49
B-İLK GEÇİŞ FİNANSAL TABLOLARI ................................................. 51
1-ÖRNEK İŞLETMENİN 31.12.2021 TARİHLİ FİNANSAL
DURUM TABLOSUNUN DÜZELTİLMESİ ...................................... 53
A-PARASAL VARLIK VE KAYNAK KALEMLERİNİN İLK
DEFA ENFLASYON DÜZELTMESİ ......................................................... 55
1-Kasa Hesabı ........................................................................................... 56
2-Banka Hesabı ......................................................................................... 57
3-Ticari Alacaklar ..................................................................................... 58
4-Kısa Vadeli Banka Kredileri ................................................................. 59
5-Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü ........................................................... 62
6-Kısa Vadeli Çalışanlara Sağlanan Faydalar Karşılığı Hesabı ............. 63
7-Uzun Vadeli Borçlanmalar Hesabı ....................................................... 64
B. PARASAL OLMAYAN VARLIK VE KAYNAK KALEMLERİNİN
DÜZELTİLMESİ .......................................................................................... 65
1-Hisse Senetleri Hesabı ........................................................................... 66
2-Verilen Depozito ve Teminatlar ............................................................. 67
3-(Sözleşme Varlıkları) Verilen avanslar ................................................. 69
4-Stoklar .................................................................................................... 70
5-Canlı Varlıklar ....................................................................................... 77
6-Gelecek Dönemlere Ait Giderler ........................................................... 79
7-Satış Amaçlı Duran Varlıklar/ Durdurulan Faaliyetler ........................ 83
8-İştirakler, İş Ortaklıkları, Bağlı Ortaklıklar .......................................... 86
9-Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller ............................................................ 91
10-(Diğer) Maddi Duran Varlıklar ........................................................... 99
11-(Devlet Teşvikleri) Makine, Teçhizat Hs. .......................................... 103
12-Kullanım Hakkı Varlıkları ................................................................. 106
13-Maddi Olmayan Duran Varlıklar ...................................................... 109
14-Alınan Sipariş Avansları (Sözleşme Yükümlülükleri) ........................ 114
15-Devlet Teşvikleri ................................................................................ 116
16-Ertelenmiş Gelirler Hesabının Düzeltilmesi ..................................... 119
17-Alınan Depozito ve Teminatlar .......................................................... 121
18-Özkaynak Hesaplarının Düzeltilmesi ................................................ 122
19-Ertelenen Vergi Borcu/Varlığı Hesabının Düzeltilmesi .................... 129
20-Geçmiş Dönem Kar Zararı Hesabının Düzeltilmesi: ........................ 130
C- 31.12.2021 VE 31.12.2022 TARİHLİ ENFLASYON DÜZELTMESİ
YAPILMIŞ TFRS FİNANSAL DURUM TABLOLARI ......................... 132
D-2022 YILINA AİT KAPSAMLI GELİR TABLOSUNUN
DÜZELTİLMESİ ........................................................................................ 137
i- Gerçek Yöntem ile Satışların ve Satış Maliyetlerinin
Düzeltilmesi: ............................................................................... 140
ii-Ortalamalar Kullanılması ile Satışların ve Satış Maliyetlerinin
Düzeltilmesi: ............................................................................... 141
2-Diğer Kalemlerin Düzeltilmesi ............................................................ 153
2.1.Faaliyet Giderlerinin Düzeltilmesi .......................................... 153
2-Diğer Giderler Hesabının Düzeltilmesi ...................................... 157
3-Faiz Gelirleri Hesabının Düzeltilmesi: ...................................... 157
4-Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri Hesabının Düzeltilmesi: ....... 157
5-Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri Hesabının Düzeltilmesi: ...... 158
6-Dönem sonu tahakkuk eden kur farkı giderleri .......................... 158
7-Parasal Olmayan Varlık Satışlarının Düzeltilmesi .................... 158
8-Satış Amaçlı Duran Varlıklar/ Durdurulan Faaliyet Satışı ........ 160
E- NET PARASAL POZİSYON KAR ZARARININ
HESAPLANMASI: ............................................................................... 163
IV-ENFLASYON DÜZELTMESİ İLE İLGİLİ VERGİ USUL KANUNU
DÜZENLEMELERİ: ......................................................................................... 167
V-TFRS ve VUK 31.12.2023 FİNANSAL TABLOLARININ ENFLASYON
DÜZELTMESİ: ................................................................................................. 173
A-31.12.2023 FİNANSAL DURUM TABLOLARININ
TFRS ve VUK AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMALI
DÜZELTİLMESİ ....................................................................................... 173
1-Örnek İşletmenin 31.12.2023 Tarihli TFRS finansal durum
tablosu: ................................................................................................... 173
2-Örnek İşletmenin 31.12.2023 Tarihli TDHP/VUK Bilançosu: ...... 175
B-31.12.2023 TARİHLİ FİNANSAL TABLOLAR ÜZERİNDEN
TMS 29 İLE VUK MÜK.M.298 UYARINCA ENFLASYON
DÜZELTMESİ ............................................................................................ 177
1-PARASAL KALEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI .................. 177
a-Kasa Hesabının Düzeltilmesi .............................................................. 177
b-Banka Hesabı ....................................................................................... 178
c-Ticari Alacaklar ................................................................................... 178
d-Kısa Vadeli Banka Kredileri ............................................................... 179
e-Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü ......................................................... 180
f-Kısa Vadeli Çalışanlara Sağlanan Faydalar Karşılığı Hesabı ............ 180
g-Uzun Vadeli Borçlanmalar Hesabı ..................................................... 181
2-PARASAL OLMAYAN KALEMLERİN KARŞILAŞTIRMALI
OLARAK DÜZELTİLMESİ ............................................................... 182
1-Hisse Senetleri Hesabı ......................................................................... 183
2-Verilen Depozito ve Teminatlar ........................................................... 185
3-(Sözleşme Varlıkları) Verilen avanslar ............................................... 186
4-Stoklar .................................................................................................. 188
5-Yıllara Yaygın İnşaat Onarım Maliyetleri ........................................... 191
6--Canlı Varlıklar ................................................................................... 196
7-Gelecek Dönemlere Ait Giderler ......................................................... 198
8-İştirakler, İş Ortaklıkları, Bağlı Ortaklıklar ........................................ 200
9-(Yatırım Amaçlı) Gayrimenkuller ........................................................ 205
10-D. Maddi Duran Varlıklar ................................................................. 214
11-Tesis, Makine ve Cihazlar ................................................................. 220
12-Kullanım Hakkı Varlıkları ................................................................. 223
13-Maddi Olmayan Duran Varlıklar ...................................................... 227
14-Alınan Sipariş Avansları (Sözleşme Yükümlülükleri) ........................ 231
15-Devlet Teşvikleri ................................................................................ 233
16-Ertelenmiş Gelirler Hesabının Düzeltilmesi ..................................... 235
17-Yıllara Yaygın İnşaat Onarım Hakedişleri ........................................ 236
18-Alınan Depozito ve Teminatlar .......................................................... 241
19-Ertelenen Vergi Borcu Hesabının Düzeltilmesi ................................ 243
20-Özkaynak Hesaplarının Düzeltilmesi ................................................ 246
B-2023 YILI KAPSAMLI GELİR TABLOSUNUN TMS
29’A GÖRE DÜZELTİLMESİ ................................................................. 260
1.Satışların ve Satışların Maliyetinin Düzeltilmesi ............................ 261
a-Örnek 1: Satışların Düzeltilmesi ......................................................... 262
b-Örnek 1/b: Satışların Maliyetinin Düzeltilmesi ................................... 262
Örnek 1/c (2023 Stoklar örneği 4) .......................................................... 264
İşletmenin satışları düzeltme işlemleri ile birlikte aşağıdaki gibidir: .... 264
Satılan malın maliyetine ilişkin bilgiler ise düzeltme işlemleri ile
birlikte aşağıdaki gibidir: ....................................................................... 264
c-Örnek 1/d Alınan sipariş avanslarının satışa dönüşmesi .................... 264
2-Giderlerin Düzeltilmesi ..................................................................... 265
3-Düzeltilmiş 2023 Kapsamlı Gelir Tablosu ....................................... 266
C-NET PARASAL POZİSYON KAR ZARARININ
HESAPLANMASI .................................................................................... 267
VI- ENFLASYON DÜZELTME İŞLEMLERİNİN
MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ......................................................................... 271
VII-DÜZELTİLMİŞ TFRS FİNANSAL TABLOLARININ SUNUMU ...... 272
VIII-31.12.2023 TARİH SONRASI İŞLEMLER ........................................... 282
IX-EKLER: ........................................................................................................ 283
Ek-1: TFRS Taksonomisi ........................................................................... 283
Ek-2: VUK GT 328/555 Parasal/Parasal Olmayan Kalemler ................ 296
Ek-3: Reel Olmayan Finansman Maliyeti İhtiva Edebilen
İktisadi Kıymetler ............................................................................ 302
Ek-4: ENDEKSLER: .................................................................................. 304
KAYNAKÇA ..................................................................................................... 329
Barkod: 9786059146890
Yayınevi: Maliye Hesap Uzmanları Derneği
ISBN: 9786059146890
Dili: Türkçe
Basım Yeri: Ankara
Baskı Sayısı: 2. Baskı
Diğer:
Akbank
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
|
Garanti Bankası
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
|
Bütün Bankalar
1 Taksit |
10,50 |
|
Halkbank, DenizBank CardFinans, Citibank, HSBC Advantege, Bankasya |
|
İş Bankası
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
Maximum Kartlar: Maximum özellikli Ziraat Bankası kartlar |
|
Yapı Kredi
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
| |
|
|