Kitap dört bölümden oluşmaktadır. İlk üç bölümde, gelir üzerinden alınan vergiler için vergi matrahının kapsam ve özelliklerinin belirlenmesinden sonra vergi matrahının şekilsel ve esas olarak belirlenmesi ele alınmıştır. Son bölümde ise vergi matrahına ulaşırken vergi kanunları ile muhasebe işlemlerinin birlikte değerlendirilmesine ilişkin olarak vergi revizyonu işlemleri ve muhasebeleştirilmesine yer verilmiştir.
Kitap, bu konu hakkında bilgi sahip olmak isteyen okurların vazgeçemeyeceği bir başvuru kaynağı niteliğindedir.
Kitabın Konu Başlıkları.
Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Matrah.
Vergi Matrahının Şekilsel Olarak Belirlenme Süreci.
Vergi Matrahının Esas Olarak Belirlenmesi Süreci: Değerleme.
İşletmelerin İktisadi Kıymetlerinin Değerleme İşlemleri

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ............................................................................................................... V
İÇİNDEKİLER ............................................................................................... VII
KISALTMALAR ............................................................................................ XV
BİRİNCİ BÖLÜM
GELİR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLERDE MATRAH
1. VERGİ MATRAHININ GENEL ÖZELLİKLERİ .................................... 3
2. VERGİ TÜRLERİNE GÖRE VERGİ MATRAHININ
TESPİTİ ......................................................................................................... 8
2.1. Gelir Vergisi Matrahı ............................................................................... 8
2.1.1. Ticari Kazançlarda Vergi Matrahı ................................................. 9
2.1.2. Zirai Kazançlarda Vergi Matrahı ................................................. 20
2.1.3. Ücretlerde Vergi Matrahı ............................................................. 22
2.1.4. Serbest Meslek Kazançlarında Vergi Matrahı ............................. 24
2.1.5. Gayrimenkul Sermaye İratlarında Vergi Matrahı ........................ 26
2.1.6. Menkul Sermaye İratlarında Vergi Matrahı ................................. 28
2.1.7. Diğer Kazanç ve İratlarda Vergi Matrahı ............................. 29
2.1.7.1. Değer Artış Kazançları ................................................... 29
2.1.7.2. Arızi Kazançlar ............................................................... 31
2.1.8. Gelir Vergisi Matrahının Belirlenmesinde Son Aşama:
İndirimlerin Yapılması ................................................................. 31
2.1.8.1. Zararların İndirimi .......................................................... 33
2.1.8.2. Diğer İndirimler .............................................................. 33
2.2. Kurumlar Vergisinde Vergi Matrahı ............................................ 37
2.2.1. Kurum Kazancından İndirilebilecek Giderler .............................. 38
2.2.2. Kurumlar Kazancından İndirilemeyecek Giderler ....................... 39
2.2.3. Matrahtan Yapılan Diğer İndirimler ............................................ 41
2.2.3.1. Zarar İndirimi ................................................................. 41
2.2.3.2. Diğer İndirimler .............................................................. 42
İKİNCİ BÖLÜM
VERGİ MATRAHININ ŞEKİLSEL OLARAK
BELİRLENME SÜRECİ
1. GERÇEK USUL UYGULAMASININ ÖZELLİKLERİ ......................... 50
2. DEFTER KAYITLARININ DÖNEMSELLİĞİ ....................................... 52
3. DEFTER KAYITLARINA İLİŞKİN STANDARTLAR ........................ 53
4. DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE GÖRE MÜKELLEF
TÜRLERİ ..................................................................................................... 53
4.1. İşletme Hesabının İşleyiş Kuralları ........................................................ 56
4.2. Bilanço Esasının İşleyiş Kuralları .......................................................... 58
5. DEFTERLER .............................................................................................. 58
5.1. Yevmiye Defteri ................................................................................... 58
5.2. Defterikebir .......................................................................................... 59
5.3. Envanter Defteri ................................................................................... 59
5.4. Diğer Defterler ..................................................................................... 59
5.5. İmalat Defteri ....................................................................................... 59
5.6. Kombine İmalatta İmalat Defteri ......................................................... 60
5.7. Bitim İşleri Defteri ............................................................................... 60
5.8. Banka, Banker ve Sigorta Şirketlerinin Gider Vergilerinin
Kayıtlarına İlişkin Defter ..................................................................... 61
5.9. Damga Vergisi Defteri ......................................................................... 61
5.10. Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat Defteri .................................. 61
5.11. Menkul ve Gayrimenkul Sermaye İratlarına Ait Kayıtlar .................... 62
5.12. Ambar Defteri ...................................................................................... 62
5.13. Özel Defterler ....................................................................................... 62
6. DEFTERLERİN KAYIT DÜZENİ ........................................................... 62
6.1. Defterlerin Türkçe Olarak Tutulması Yükümlülüğü .............................. 62
6.2. Defterde Türk Para Birimi Kullanma Yükümlülüğü.............................. 63
6.3. Defterlerin Mürekkeple Kaydedilmesi Yükümlülüğü ............................ 63
6.4. Yanlış Kayıtların Düzeltilmesi ............................................................... 64
6.5. Defterlerin Sayfalarının Düzenine İlişkin Yükümlülükler ..................... 64
6.6. Defter Kayıtlarının Süresine İlişkin Yükümlülükler .............................. 64
6.7. Defterlerin Tasdik Edilmesi Yükümlülüğü ............................................ 65
7. DEFTER KAYITLARININ BELGELENDİRİLMESİ ........................... 67
7.1. Fatura ................................................................................................... 68
7.2. Perakende Satış Belgeleri ..................................................................... 70
7.3. Gider Pusulası ...................................................................................... 70
7.4. Müstahsil Makbuzu .............................................................................. 71
7.5. Serbest Meslek Makbuzu ..................................................................... 71
7.6. Ücret Bordrosu ..................................................................................... 71
7.7. Taşıma İrsaliyesi .................................................................................. 72
7.8. Günlük Müşteri Listeleri ve Yolcu Listeleri ........................................ 72
7.9. Muhabere Evrakı .................................................................................. 73
7.10. Diğer Belgeler ...................................................................................... 73
7.11. Elektronik Belgeler .............................................................................. 74
8. DEFTERLERİN KORUNMASI VE İBRAZ EDİLMESİ ....................... 75
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ MATRAHININ ESAS OLARAK
BELİRLENMESİ SÜRECİ: DEĞERLEME
1. TİCARİ VE MALİ KAR KAVRAMLARI ............................................... 79
2. DEĞERLEMENİN TANIMI ..................................................................... 83
3. DEĞERLEMENİN KAPSAMI .................................................................. 85
3.1. Değerlemenin Özellikleri ....................................................................... 85
3.2. Değerleme Günü .................................................................................... 85
3.3. Değerleme Süreci ................................................................................... 86
3.4. Değerlemenin Anlamı ............................................................................ 88
3.5. Değerlemeye İlişkin Yasal Düzenleme .................................................. 89
4. DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ ....................................................................... 89
4.1. Maliyet Bedeli ........................................................................................ 90
4.2. Borsa Rayici ........................................................................................... 95
4.3. Tasarruf Değeri ...................................................................................... 96
4.4. Mukayyet Değer ..................................................................................... 97
4.5. İtibari Değer ......................................................................................... 100
4.6. Vergi Değeri ......................................................................................... 100
4.7. Rayiç Bedel .......................................................................................... 101
4.8. Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti ............................................................. 101
4.8.1. Emsal Bedelin Tespitinde Kullanılan Yöntemler ...................... 103
4.8.1.1. Ortalama Fiyat Yöntemi ............................................... 103
4.8.1.2. Maliyet Bedeli Yöntemi ............................................... 104
4.8.1.3. Takdir Yöntemi ............................................................ 104
4.9. Alış Bedeli ............................................................................................ 105
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İŞLETMELERİN İKTİSADİ KIYMETLERİNİN DEĞERLEME
İŞLEMLERİ
1. SERVETLERİN DEĞERLEMESİ ......................................................... 110
2. İŞLETMELERE AİT İKTİSADİ KIYMETLERİN DEĞERLEMESİ ..................................................................................................... 110
2.1. Kasa Hesabının Değerlemesi İşlemleri ................................................ 111
2.1.1. Kasa Hesabının Genel Yapısı ve Özellikleri ............................. 111
2.1.2. Kasa Hesabının Değerleme Ölçüsü ........................................... 112
2.1.3. Yurt Dışından Getirilerek Semaye Olarak Konulan Yabancı Paraların Değerlemesi ...................................................... 112
2.1.4. Kasa Hesabının Denetimi ........................................................... 113
2.1.4.1. Kasa Mevcudu = Kasa Hesabının Borç Kalanı
Durumu ......................................................................... 114
2.1.4.2. Kasa Mevcudu > Kasa Hesabının Borç Kalanı
Durumu ......................................................................... 114
2.1.4.3. Kasa Mevcudu < Kasa Hesabının Borç Kalanı
Durumu ......................................................................... 115
2.1.4.4. Kasa Hesabının Alacak Kalanı Vermesi Durumu ........ 118
2.1.4.5. Kasa Hesabı Bakiyesinin Çok Yüksek Miktarlarda Olması ................................. 118
2.1.5. İşletmelerin Dönem Sonunda Kasalarında Mevcut Bulunan Yabancı Paraların Değerlemesi ..... 119
2.2. Alınan Çekler Hesabının Değerleme İşlemleri .................................... 120
2.3. Banka Hesabının Değerlemesi İşlemleri .............................................. 123
2.3.1. Vadesiz Banka Hesaplarının İşleyişi ......................................... 124
2.3.2. Vadeli Banka Hesaplarının İşleyişi ............................................ 126
2.4. Diğer Hazır Değerlerin Değerlemesi İşlemleri .................................... 129
2.5. Menkul Kıymetlerin Değerlemesi İşlemleri ......................................... 131
2.5.1. Menkul Kıymet Türleri .............................................................. 132
2.5.1.1. Hisse Senetleri .............................................................. 132
2.5.1.2. Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları ......................... 133
2.5.1.3. Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları ...................... 133
2.5.1.4. Diğer Menkul Kıymetler .............................................. 133
2.5.2. Menkul Kıymetlerin Değerlemesi ............................................. 133
2.5.3. Menkul Kıymetlerin Değer Düşüklüğü ..................................... 138
2.5.4. Farklı Tarihlerde Alınan Aynı Tür Menkul Kıymetlerin
Satılması .................................................................................... 139
2.6. Alacakların Değerlemesi İşlemleri ....................................................... 140
2.6.1. Ticari Alacaklar ......................................................................... 141
2.6.2. Senetli Alacaklar ........................................................................ 143
2.6.3. Şüpheli Alacaklar ....................................................................... 146
2.6.4. Değersiz Alacaklar ..................................................................... 151
2.6.5. Vazgeçilen Alacaklar ................................................................. 152
2.7. Stokların Değerlemesi İşlemleri .................................................... 154
2.7.1. Emtia Değerlemesi ..................................................................... 156
2.7.2. İmal Edilen Emtianın Değerlemesi ............................................ 157
2.7.3. Değeri Düşen Emtianın Değerlemesi ........................................ 158
2.7.4. İmha Edilmesi Gereken Malların Değerlemesi .......................... 162
2.7.5. Stok Sayım Farklarının Kayıtları ............................................... 163
2.7.6. Zirai Ürünlerin ve Hayvanların Değerlemesi ............................. 164
2.8. Duran Varlıkların Değerlemesi İşlemleri ...................................... 164
2.8.1. Maddi Duran Varlıklar............................................................... 165
2.8.1.1. Maddi Duran Varlıkların Değerlemesi ......................... 166
2.8.1.1.1. Gayrimenkullerin Değerlemesi ................... 167
2.8.1.1.2. Gemiler ve Diğer Taşıtların Değerlemesi ........................ 169
2.8.1.1.3. Tesisat ve Makinelerin Değerlemesi ........... 169
2.8.1.1.4. Demirbaşların Değerlemesi ......................... 169
2.8.1.2. Maddi Duran Varlıkların Amortisman İşlemleri .......... 170
2.8.1.2.1. Amortismanın Kapsamı ............................... 170
2.8.1.2.2. Amortismanın Konusu ................................ 170
2.8.1.2.2.1. Amortisman Ayrılacak
Olan İktisadi Kıymetin İşletmelerin Aktifinde Bulunması .......... 171
2.8.1.2.2.2. İktisadi Kıymetin İşletmede Bir Yıldan Fazla
Kullanılması .............................. 171
2.8.1.2.2.3. İktisadi Kıymetin Yıpranma, Aşınma ve Değerden Düşme Olasılığının
Bulunması ................................. 171
2.8.1.2.2.4. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetin Değerinin
Belli Bir Tutarı Aşması ............. 172
2.8.1.2.3. Amortisman Hesaplama Yöntemleri ........... 172
2.8.1.2.3.1. Normal Amortisman
Yöntemi .................................... 172
2.8.1.2.3.2. Azalan Bakiyeler Yöntemi .............................................. 174
2.8.1.2.3.3. Madenlerde Amortisman Yöntemi ...................................... 176
2.8.1.2.3.4. Fevkalade Amortisman
Yöntemi .................................... 176
2.8.1.2.3.5. Kıst Amortisman Yöntemi .............................................. 177
2.8.1.2.3.6. Günlük Amortisman Yöntemi ........................................... 178
2.8.1.2.4. Amortismanların Uygulanmasına
İlişkin Özellikli Durumlar ........................... 179
2.8.1.2.5. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Yeniden Değerlemesi ............................ 180
2.8.1.2.6. Amortisman Kayıtlarının Tutulması ............ 182
2.8.1.2.7. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Satılması ................................................. 182
2.8.1.2.8. Sabit Kıymetlerin Yenilenmesi İşlemi ........ 183
2.8.1.2.9. Amortisman Ayrılan Kıymetlerin Sigorta Tazminatları ....................................... 186
2.8.2. Maddi Olmayan Duran Varlıklar ............................................... 187
2.8.2.1. Haklar ........................................................................... 187
2.8.2.2. Şerefiyeler ..................................................................... 188
2.8.2.3. Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri ................................. 188
2.8.2.4. Araştırma ve Geliştirme Giderleri ................................ 189
2.8.2.5. Özel Maliyetler ............................................................. 189
2.9. Finansal Kiralama İşlemleri ................................................................. 189
2.9.1. Finansal Kiralama İşlemlerinde Kiracı Tarafından Yapılan
İşlemler .......................................................................................... 191
2.9.2. Finansal Kiralama İşlemlerinde Kiralayan Tarafından Yapılan İşlemler ... 192
UYGULAMA SORULARI ............................................................................ 197
EKLER
EK 1 - AMORTİSMAN LİSTELERİ .............................................................. 217
EK 2 - AMORTİSMAN AYIRMA ALT SINIR TUTARLARI ..................... 245
EK 3 - TEKDÜZEN HESAP PLANI ............................................................. 247
EK 4 - AYRINTILI BİLANÇO ....................................................................... 271
EK 5 - AYRINTILI GELİR TABLOSU ......................................................... 285
KAYNAKÇA .................................................................................................. 291

Barkod

: 9786258275544

Yayınevi

: Gazi Kitabevi

---

ISBN

: 9786258275544

Dili

: Türkçe

---

Basım Yeri

: Ankara

Baskı Sayısı

: 4. Baskı

---

Diğer

: