Küresel gelişmelerin dinamizmi, dış ticaret faaliyetleri, dövizli işlemler, gümrük uygulamaları, vergi yükümlülükleri ve bunlara ilişkin muhasebe işlemlerinde sürekli yenilenen ve koşullara göre modernize edilen mevzuat düzenlemelerini gerektirmektedir. Bu durum, ilgili süreçleri yönetenler için ulusal ve uluslararası gelişmeleri yakından takip etmeyi zorunlu kılmaktadır.
Bahsedilen gereklilikler çerçevesinde, hem pratikte faaliyette bulunanlar için, hem de teoride akademik camiaya güncel bir kaynak sunma amacıyla oluşturulmuş bu bilimsel kitap, uluslararası ticaret ve dövizli faaliyetler özelinde, yeni gelişmeleri ve bu alandaki muhasebe işlemlerini konu almaktadır.
Kitapta, dış ticaret, kambiyo, gümrük işlemleri, vergi ve KDV düzenlemeleri, güncel bilgilere ve mevzuata göre ele alınmış, konular bölümler halinde incelenmiştir. Her bölümde ilgili konunun muhasebe işlemlerine yönelik mevzuatı ve uygulama örneklerine yer verilmiştir.

İÇİNDEKİLER
I. BÖLÜM
GİRİŞ.......................................................................................................................................1
II. BÖLÜM
DIŞ TİCARET .......................................................................................................................5
2.1. DIŞ TİCARETTE TEMEL KAVRAMLAR......................................................................5
2.2. DIŞ TİCARETTE KULLANILAN BELGELER ...........................................................9
2.2.1. Ticari Belgeler (Commercial Documents).................................................10
2.2.1.1. Faturalar (Invoices)....................................................................................10
2.2.1.2. Çeki Listesi-Koli Listesi..........................................................................15
2.2.2. Taşıma Belgeleri-Senetleri-Konşimentolar (Transport Documents-
Consignments) ...............................................................................................................16
2.2.3. Sigorta Belgeleri (Insurance Documents)..............................................20
2.2.4. Resmi Belgeler (Official Documents)........................................................ 21
2.2.5. İthalat ve İhracat İçin Gerekli Diğer Belgeler........................................ 25
2.2.6. Finansman Belgeleri ...................................................................................... 28
2.3. DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ-INCOTERMS.......................................... 29
2.3.1. EXW/İş Yerinde Teslim (Ex Works)............................................................... 32
2.3.2. FCA/Taşıyıcıya Masrafsız (Free Carrier) ................................................. 32
2.3.3. FAS/Gemi Doğrultusunda Masrafsız (Free Alongside Ship) .......... 33
2.3.4. FOB/Gemi Bordasında Teslim (Free On Board).................................... 34
2.3.5. CFR/Masraflar ve Navlun (Cost And Freigh).........................................35
2.3.6. CPT/Taşıma Ödenmiş Olarak (Carriage Paid To) .................................36
2.3.7. CIF/Masraflar, Sigorta ve Navlun (Cost, Insurance And Freight).......37
2.3.8. CIP/Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak (Carriage And Insured
Paid To)...........................................................................................................................38
2.3.9. DPU/Belirtilen Yerde Boşaltılmış Olarak Teslim (Delivered At Place
Unloaded) .......................................................................................................................39
2.3.10. DAP/Belirtilen Yerde Teslim (Delivered At Place) ............................40
2.3.11. DDP/Gümrük Vergileri Ödenmiş Olarak (Delivered Duty Paid)....... 41
2.4. DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ .................................................................... 42
2.4.1. Peşin Ödeme (Advance Payment/Prepayment)................................... 43
2.4.2. Mal Mukabili Ödeme/Açık Hesap (Cash Against Goods/Open
Account) .......................................................................................................................... 45
2.4.3. Vesaik Mukabili Ödeme/Poliçeli Satış (CAD-Cash Against
Document/Documentary Collections) ...............................................................46
2.4.4. Akreditif/Kredi Mektubu (L/C-Letter of Credit) ...................................47
2.4.5. Kabul Kredili Ödeme (Acceptance Credit) .............................................. 51
2.4.6. Banka Ödeme Yükümlülüğü (Bank Payment Obligation-BPO) .....53
2.4.7. Karşı Ticaret (Acceptance Credit) ............................................................. 54
2.4.8. Konsinye-Konsinasyon (Consignations) ...............................................56
2.4.9. Mahsuben Ödeme ...........................................................................................56
DIŞ TİCARET İŞLEMLERİNDE MUHASEBE.............................................................59
3.1. MUHASEBENİN TEMEL KAVRAMLARI .................................................................59
3.2. GENEL KABUL GÖRMÜŞ MUHASEBE İLKELERİ ............................................ 62
3.2.1. Gelir Tablosu İlkeleri ........................................................................................63
3.2.2. Bilanço İlkeleri ..................................................................................................63
3.3. TEK DÜZEN HESAP PLANI .....................................................................................65
3.4. DIŞ TİCARET İŞLEMLERİNDE KULLANILAN HESAPLAR ............................66
3.4.1. Dış Ticaret İşlemlerinde Kullanılan Varlık Hesapları (Aktif
Hesaplar).................................................................................................................... 66
3.4.2. Dış Ticaret İşlemlerinde Kullanılan Kaynak Hesapları (Pasif
Hesaplar)..........................................................................................................................80
KAMBİYO İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ.........................................93
4.1. KAMBİYO MEVZUATI ...................................................................................................93
4.1.1. Temel Kavramlar..................................................................................................94
4.1.2. Türk Parası, Döviz, Kıymetli Maden, Taşlar ve Eşyalar........................96
4.1.2.1. Türk Parası ..................................................................................................96
4.1.2.3. Kıymetli Madenler, Taşlar ve Eşyalar................................................97
4.1.3. Görünmeyen İşlemler.......................................................................................98
4.1.3.1. Döviz Ödemesini Gerektiren İşlemler................................................98
4.1.3.1. Döviz Kazandırıcı İşlemler......................................................................98
4.1.4. Dış Ticaret İşlemlerinde Kambiyo Yükümlülükleri................................98
4.1.4.1. İhraç Bedellerinin Yurda Getirilmesi..................................................98
4.1.4.2. İhracat Bedellerinin Tahsili ve Kabulü ile İlgili Hükümler........99
4.1.4.3. İhracat Hesabının Kapatılması ..........................................................102
4.1.5. Kambiyo İşlemlerinde Kullanılan Belgeler............................................. 104
4.1.6. Kambiyo Senetleri........................................................................................... 104
4.1.6.1. Poliçe (Bill Of Exchange/Draft).........................................................105
4.1.6.2. Bono ............................................................................................................106
4.1.6.3. Çek ................................................................................................................107
4.1.6.4. Kambiyo Senetlerinin Ortak Özellikleri..........................................107
4.1.6.5. Kambiyo Senetlerinde Geçerli Olan İlkeler.................................108
4.1.6.6. Kambiyo Senetlerinin Karşılaştırılması.........................................108
4.2. DÖVİZLİ İŞLEMLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ.........................................109
4.2.1. Döviz Kasası İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi.................................109
4.2.2. Döviz Cinsinden Alınan Çeklerin Muhasebeleştirilmesi ....................111
4.2.3. Döviz Cinsinden Banka Hesaplarının Muhasebeleştirilmesi ..........112
4.2.4. Döviz Cinsinden Verilen Çekler ve Ödeme Emirlerinin
Muhasebeleştirilmesi .................................................................................................114
4.3. DÖVİZLİ HESAPLARIN DEĞERLEMESİ................................................................116
4.3.1. Döviz Cinsinden Varlık Hesaplarının Değerlemesi ..............................116
4.3.1.1. Döviz Cinsinden Kasa Hesaplarının Değerlemesi .......................117
4.3.1.2. Döviz Cinsinden Alınan Çekler Hesabının Değerlemesi ..........118
4.3.1.3. Döviz Cinsinden Banka Hesaplarının Değerlemesi ...................119
4.3.1.4. Döviz Cinsinden Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabının
Değerlemesi ...........................................................................................................120
4.3.1.5. Döviz Cinsinden Alıcılar Hesabının Değerlemesi .......................121
4.3.1.6. Döviz Cinsinden Alacak Senetleri Hesabının Değerlemesi ..122
4.3.1.7. Döviz Cinsinden Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabının
Değerlemesi ...........................................................................................................126
4.3.1.8. Döviz Cinsinden Verilen (Sipariş) Avansları Hesabının
Değerlemesi ...........................................................................................................127
4.3.2. Döviz Cinsinden Kaynak Hesaplarının Değerlemesi ........................127
4.3.2.1. Döviz Cinsinden Banka Kredileri Hesabının Değerlemesi .....127
4.3.2.2. Döviz Cinsinden Satıcılar Hesabının Değerlemesi ..................129
4.3.2.3. Döviz Cinsinden Borç Senetleri Hesabının Değerlemesi ..... 130
4.3.2.4. Döviz Cinsinden Alınan Avanslar Hesabının Değerlemesi ...132
V. BÖLÜM
İHRACAT İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ........................................ 133
5.1. İHRACATTA TEMEL KAVRAMLAR..........................................................................133
5.1.1. İhracat Yapılacak Ülkeye Göre İşlemler....................................................135
5.1.1.1. Avrupa Birliği’ne (AB) Üye Ülkelere Yapılacak İhracat ve
Gümrük Birliği.........................................................................................................136
5.1.1.2. EFTA ve Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) Kapsamında
Yapılacak İhracat...................................................................................................136
5.1.1.3. Genel Preferanslar Sistemi (GPS) Kapsamında Türkiye’ye
Taviz Tanıyan Ülkelere İhracat......................................................................137
5.1.2. İhracat Şekline Göre İşlemler .....................................................................137
5.1.2.1. Kayda Bağlı İhracat................................................................................ 138
5.1.2.2. Özellik Arz Etmeyen İhracat.............................................................. 138
5.1.2.3. Özellik Arz Eden İhracat.......................................................................139
5.1.3. İhraç Edilecek Ürüne Göre İşlemler ..........................................................144
5.1.3.1. İhracatı Ön İzne Bağlı Ürünler.............................................................144
5.1.3.2. İhracatı Yasak Olan Mallar...................................................................144
5.3. YURT DIŞI SATIŞLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ......................................147
5.3.1. Doğrudan (Direkt) İhracat Muhasebe Kaydı ..........................................148
5.3.2. İhraç Kayıtlı Satışların Muhasebe Kaydı ................................................149
5.3.3. İhracatta Oluşan Kur Farklarının Muhasebe Kaydı ...........................150
5.4. İHRACATIN ÖDEME ŞEKİLLERİNE GÖRE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ....153
5.4.1. Peşin Ödeme Şekliyle İhracatın Muhasebe Kaydı...............................153
5.4.2. Mal Mukabili Ödeme Şekliyle İhracatın Muhasebe Kaydı ...............155
5.4.3. Vesaik Mukabili Ödeme Şekliyle İhracatın Muhasebe Kaydı.........156
5.4.4. Akreditifli Ödeme Şekliyle İhracatın Muhasebe Kaydı.................... 158
5.4.5. Kabul Kredili Ödeme Şekliyle İhracatın Muhasebe Kaydı...............162
5.4.6. Karşı Ticaret (Takas) Ödeme Şekliyle İhracatın Muhasebe Kaydı..165
5.4.7. Mahsuben Ödeme ile İhracatın Muhasebe Kaydı............................... 168
5.4.8. Konsinyeli İhracatın Muhasebe Kaydı ................................................... 169
VI. BÖLÜM
İTHALAT İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ..........................................173
6.1. İTHALATTA TEMEL KAVRAMLAR ..........................................................................173
6.1.1. İthalatta Alınan Vergiler ve Kesintiler........................................................175
6.1.2. İthalatta Koruma Önlemleri .........................................................................180
6.1.3. İthalat Kısıtlamaları ........................................................................................182
6.2. İTHALATTA VERGİ VE KESİNTİLERİN HESAPLANMASI ............................. 183
6.2.1. İthalatta Alınan Vergilerin Matrahları ..................................................... 183
6.2.2. İthalatta Alınan Vergilerin Hesaplaması .............................................. 185
6.3. İTHALAT SATIN ALMALARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ......................187
6.4. İTHALAT GİDERLERİ VE İTHALAT MALİYET TABLOSU.................................191
VII. BÖLÜM
GÜMRÜK REJİMLERİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ........................................195
7.1. GÜMRÜK REJİMLERİ..................................................................................................195
7.1.1. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi...................................................................... 196
7.1.2. Transit Rejimi ......................................................................................................197
7.1.3. Antrepo Rejimi................................................................................................... 198
7.1.4. Dahilde İşleme Rejimi..................................................................................... 199
7.1.5. Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi ................................................. 200
7.1.6. Hariçte İşleme Rejimi.......................................................................................201
7.1.7. Geçici İthalat Rejimi.........................................................................................202
7.1.8. İhracat Rejimi.................................................................................................... 203
7.2. GÜMRÜK REJİMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ..................................204
7.2.1. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi ....204
7.2.2. Transit Rejimi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi..............................204
7.2.3. Antrepo Rejimi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi .......................... 206
7.2.4. Dahilde İşleme Rejimi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi .............207
7.2.5. Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi İşlemlerinin
Muhasebeleştirilmesi ................................................................................................213
7.2.6. Hariçte İşleme Rejimi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi...............215
7.2.7. Geçici İthalat Rejimi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi.................. 217
7.2.8. İhracat Rejimi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi .............................220
VIII. BÖLÜM
DIŞ TİCARET İŞLEMLERİNDE KDV ..........................................................................221
8.1. KATMA DEĞER VERGİSİ MEVZUATI ....................................................................221
8.1.1. Katma Değer Vergisi Mevzuatının Unsurları ...........................................221
8.1.2. Katma Değer Vergisinin Konusu................................................................222
8.1.3. Katma Değer Vergisinde Mükellefiyet.....................................................222
8.1.4. Katma Değer Vergisinde Matrah ...............................................................222
8.1.5. Katma Değer Vergisinde Oran....................................................................223
8.1.6. Katma Değer Vergisinde İndirim................................................................223
8.1.7. Katma Değer Vergisinde Tevkifat...............................................................223
8.1.8. Katma Değer Vergisinde Muafiyet ve İstisnalar .................................224
8.2. İHRACAT İŞLEMLERİNDE KDV VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ...............225
8.2.1. İhracatta KDV İstisnası .................................................................................225
8.2.2. İhracat İşlemlerinde KDV ve KDV’nin İadesi .......................................228
8.2.3. İhracatta KDV Tahsilatı ve Mahsubu İşlemlerinin
Muhasebeleştirilmesi ..............................................................................................229
8.2.3.1. Doğrudan İhracatta İmalatçı İhracatçı İşletmelerin, İhracatta
Yüklendikleri KDV’nin Vergi İdaresinden Tahsili ......................................229
8.2.3.2. Doğrudan İhracatta İmalatçı İhracatçı İşletmelerin İhracatta
Yüklendikleri KDV’nin Hesaplanan KDV’den Mahsubu .........................235
8.2.3.3. Dolaylı İhracatta İhraç Kaydıyla Mal Teslim Eden İmalatçı
İşletmelerde KDV..................................................................................................239
8.2.3.4. Dolaylı İhracatta İhraç Kaydıyla Mal Teslim Alan
İşletmelerde KDV..............................................................................................246
8.2.4. İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi ..........................................................246
8.2.5. İade....................................................................................................................... 247
8.2.5.1. Mahsuben İade .......................................................................................248
8.2.5.2. Nakden İade............................................................................................248
8.3. TÜRKİYE’DE İKAMET ETMEYENLERE ÖZEL FATURA İLE YAPILAN
SATIŞLAR (BAVUL TİCARETİ) .......................................................................................248
8.3.1. İstisna Belgesi ..................................................................................................248
8.3.2. İstisnanın Şartları ...........................................................................................249
8.3.3. İstisnanın Beyanı........................................................................................... 250
8.3.4. İade...................................................................................................................... 250
8.3.4.1. Mahsuben İade ...................................................................................... 250
8.3.4.2. Nakden İade........................................................................................... 250
8.4. HİZMET İHRACI ...........................................................................................................251
8.4.1. İstisnanın Kapsamı...........................................................................................251

Barkod

: 9786254337895

Yayınevi

: Nobel Akademik Yayıncılık

---

ISBN

: 9786254337895

Dili

: Türkçe

---

Basım Yeri

: Ankara

Baskı Sayısı

: 2. Baskı

---

Diğer

: