ÖNSÖZ
Demokratik toplumların geçilmez unsuru olan siyasi partiler, Anayasamızın 68. maddesine göre kurulmaktadırlar. Siyasi parti-ler, vatandaşların siyasi düşünce ve tercihleri doğrultusunda devlet yönetimine katılmalarını sağlamak, seçimler aracılığıyla yürütmede görev alacak kişileri seçerek temsil etmesini sağlayan en büyük demokratik sivil toplum örgütü olma özelliğini taşırlar.
Katılımcı demokrasinin oluşmasında en önemli kurumlardan olan siyasal partilerin sürdürülebilir olması, aynı zamanda yöneti-lenlerin ona duydukları güvenle yakından ilişkilidir. Siyasal parti-lere ve kurumlara yönelik günümüzde güven duygusu gittikçe azalmaktadır. Yönetilenlerin bu güvensizliğinin temelinde yönetim olgusunda yaşanan temsil krizinden kaynaklanmaktadır. Bu temsil krizi partilerdeki örgütsel yapı ve yönetim anlayışının katı-lımcı, demokratik, etkin, saydam ve hesap verilebilir olmamasın-dan dolayı olduğu, taraflarca geniş bir kabul görmektedir. Say-damlığın özellikle mali boyutu (mali saydamlık) partilerin muha-sebe sistemleriyle yakından ilişkilidir. Mali saydamlığın egemen olduğu bir siyasal parti örgüt yapısı ve yönetimi, seçmenlerin partiye duydukları güven düzeyini arttırabilecek, sonuçta yaşa-dıkları güven bunalımı ve temsil krizini bir nebzede olsa azala-caktır.
Siyasi partilerin en temel amacı ülkede iktidar olmak ve parti programını uygulayarak bütün vatandaşların refahını artırmak, huzur ve güvenliğini sağlamak, sürdürülebilir bir istikrar ortamı oluşturmaktır. Siyasal partiler normal zamanlarda ve seçim dö-nemlerinde partinin temel ihtiyaçlarını karşılamak ve faaliyetlerini daha etkin yurt sathında koordineli olarak yürütmek üzere gider-ler yaparlar. Giderleri karşılamak üzere üyelerinden ve/veya par-tiye bağış yapan kişilerden gelirler elde ederler. Seçimler zama-nında ise siyasal partiler seçmenlere ulaşmak için çeşitli kam-panyalar ve seçim çalışmaları dönemlerinde yüksek düzeyde harcamalara ihtiyaç duyarlar.
Demokratik hayatın sürdürülmesi için vazgeçilmez olan par-tiler, bu süreçlerde elde etmiş olduğu gelir ve giderlerin yasalara uygun olarak kayıt altına alınması, saydam bir şekilde üyelere ve bütün vatandaşlarımıza sunulması, güvenilir, sürdürülebilir ve şeffaf yönetim ilkesi gereğidir. Mali kayıtlarını yasalara uygun tutularak kamuoyuna açıklanması ve Anayasa mahkemesince yapılan denetimlerde en az hata ile mali güvenirliğin oluşturulmuş olmasını sağlaması anayasal bir görevdir.
Bu kılavuzun hazırlanması, siyasi partilerde elde edilen gelir ve giderlerin, muhasebe usul ve esasları ile başta Anayasa olmak üzere, yasa, tüzük ve yönetmeliklere uygun bir şekilde de-netlenebilir kayıtların oluşturulması, güvenirlik ve saydamlığın sağlanarak kamuoyuna hesap verilebilir bir kurumsal yapı oluş-turmasını sağlamak amacıyla bir başvuru kaynağı oluşturması için hazırlanmıştır.
Bu çalışmada siyasi partiler kanununa göre tutulacak defter-ler ile gelir ve gider belgeleri sıralanmış ve uygulanması konu-sunda açıklamalarda bulunulmuştur. Siyasal partiler ve kurumlar nezdinde yaşanan güven bunalımının ortadan kaldırılmasına hizmet etmesi amacıyla bu açıklamaların siyasi partilerce yarar-lanılması yasalar nezdinde ve toplumsal güvenirliğin artırılma-sında bir yol gösterici olması dileğiyle başta siyasi partilerimizin ve bu konuyla ilgili olan toplumun her kesimin dikkatine sunulmuştur. Başta toplumsal barış ve güvene, siyasi partilerimize bir nebzede faydalı olur ise bundan adıma mutluluk duyacağımı ifade etmek isterim.
Ertuğrul Kılıç
Mali Müşavir- Bağımsız Denetçi,
Sorumlu Ortak
ÖNSÖZ 7
BÖLÜM -I 11
SİYASİ PARTİLER KANUNUNA GÖRE TUTULMASI GEREKEN DEFTERLER 11
1.Kayıt Tutmanın Amaç ve Niteliği 11
2. Parti Organlarının Tutması Gereken Yasal Defterleri 13
2.1.Üye Kayıt Defteri 13
2.2.Karar Defteri 13
2.3.Gelen ve Giden Evrak Defteri 14
2.4.Gelir ve Giderlerin Kayıt Edildiği Defterler 14
2.5.Demirbaş Eşya Defteri 14
2.6. Tutulması Gereken Defterlerin Tasdiki 15
BÖLÜM II 17
PARTİLERİN GELİR VE GİDER KAYNAKLARI 17
1.Genel Olarak 17
1.1. Parti Organlarının Gelir Kaynakları 18
1.2. Bağış ve Yardımlarda KDV 23
1.3. Parti Organlarının Giderleri 24
1.4. Taşınmaz Mal Edinme 25
BÖLÜM III 27
TÜRKİYE’DE UYGULANAN MUHASEBE KAYIT SİSTEMİ 27
1.Kayıt Tutma Zorunluluğu 27
2. Kanıtlayıcı Gelir ve Gider Belgeleri 29
2.1.Gelir Belgesi Tedarikinde Usul 29
2.2.Gider Belgesi Tedarikinde Usul 30
BÖLÜM IV 31
MALİ SORUMLULUK 31
1. Mali Sorumluluk 31
BÖLÜM V 32
YASAKLAR 27
1. Ticari Faaliyet Yasağı 32
2. Kredi ve Borç Alma ve Verme Yasağı 32
BÖLÜM VI 35
MUHASEBE PLANI VE KAYIT UYGULAMALARI 35
1. Genel Olarak 35
1.1.Anayasa Mahkemesince Tespit Edilen En Çok Yapılan Muhasebe Hataları 36
1.1.1.Giderlere İlişkin Usullere Uyulmaması 37
1.1.2.Gelirlere İlişkin Usullere Uyulmaması 37
1.1.3. Defterlerle İlgili Sorumluluklara Uyulmaması 37
1.1.4. Gelir ve Gider Belgelerine İlişkin Eksiklikler 38
1.1.5. Kesin hesap, Defter ve Belgelerin Teslimine İlişkin Usullere Uyulmaması 39
1.2. Muhasebe ve Mali Tablolar 39
1.2.1. Muhasebenin Temel Kavramları 39
1.2.1.1. Sosyal Sorumluluk Kavramı 39
1.2.1.2. Kişilik Kavramı 40
1.2.1.3. İşletmenin Sürekliliği Kavramı 40
1.2.1.4. Dönemsellik Kavramı 40
1.2.1.5. Parayla Ölçülme Kavramı 41
1.2.1.6. Maliyet Esası Kavramı 41
1.2.1.7. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı 41
1.2.1.8. Tutarlılık Kavramı 41
1.2.1.9. Tam Açıklama Kavramı 42
1.2.1.10. İhtiyatlılık Kavramı 42
1.2.1.11. Önemlilik Kavramı 43
1.2.1.12. Özün Önceliği Kavramı 43
1.3.Muhasebe Hesap Planı ve Bir Örnek Çalışma 43
1.4.İlçelerde Tutulan İşletme Defteri (Gelir-Gider Defteri) 52
BÖLÜM VII 56
MUHASEBE KAYIT VE BELGELERİN ELEKTRONİK ORTAMDA DÜZENLENMESİ 56
1. Genel Olarak 56
2. Gelir ve Gider Belgelerinin Elektronik Ortamda Oluşturulması 57
3. Gider Belgelerinin Elektronik Ortamda oluşturulması 58
4. Defter Kayıt Sistemi 58
5. Elektronik Sistemler Oluşturulması 59
BÖLÜM VIII 61
SİYASİ PARTİLERİN MALİ VE İDARİ DENETİM KLAVUZU 61
1. Mali ve İdari Denetimin Gerekliliği 61
2. Anayasa Mahkemesince Yapılan Denetim 63
3. Anayasa Mahkemesince Yapılan Mali Denetim Neticesinde Uygulanacak Yaptırımlar 65
3.1-El Koyma 66
3.2-Paraya Çevirme 67
3.3-Kişilere Ceza 67
4. Siyasi Partilerin Kamuoyuna Hesap Verebilir Olmaları 69
5. Siyasi Parti Mali Uygulama Esasları 69
6. Kurumsal Yapılanma, Gözetim ve Denetim Uygulama İlkeleri 70
7. Siyasi Parti İç Denetim Sistemi 71
8. Siyasi Parti İç Denetim Sistemi Çalışma Kılavuzu 71
9. İç Denetim 71
9.1.Mali ve İdari Denetim 72
9.2.İç Denetimin Belgelendirilmesi 78
9.2.1.Defter ve Belge Denetimi 78
9.2.2.Üye Kayıt Defteri 78
9.2.3. Karar Defteri 79
9.2.4.Gelen ve Giden Evrak Defteri 79
9.2.5.Gelir ve Giderlerin Kayıt Edildiği Defterler 80
9.2.6. Demirbaş Eşyaların Kayıt Edildiği Defter 81
10. Partilerin Gelir ve Gider Kaynakları 83
10.1.Parti Gelirleri 83
10.2.Parti Giderleri 85
11. Muhasebe Hesap Planı 86
Ekler 88
Ek 1: İl Kesin Hesap Çizelgesi Örneği 88
Ek 2: Genel Merkez Kesin Hesap Çizelgesi Örneği 90
Ek 3: Birleştirilmiş Kesin Hesap Çizelgesi Örneği 92
Ek 4: Siyasi Parti Tüzel Kişiliği Adına Satın Alınmış Taşınmaz
Mal Bildirim Çizelgesi Örneği 93
Barkod: 9789758899197
Yayınevi: Gözlem Yayıncılık
ISBN: 9789758899197
Dili: Türkçe
Basım Yeri: Ankara
Baskı Sayısı: 1
Diğer:
Akbank
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
|
Garanti Bankası
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
|
Bütün Bankalar
1 Taksit |
10,50 |
|
Halkbank, DenizBank CardFinans, Citibank, HSBC Advantege, Bankasya |
|
İş Bankası
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
Maximum Kartlar: Maximum özellikli Ziraat Bankası kartlar |
|
Yapı Kredi
1 Taksit |
10,50 |
|
2 Taksit |
10,50 |
|
3 Taksit |
10,50 |
|
4 Taksit |
10,50 |
|
| |
|
|