İşletmelerin bir nevi kan tahlili olan finansal raporlar yatırımcılar için oldukça
önemli belgelerdir. Finansal raporlar, finansal tabloların analiz edilmesi ile
oluşturulur. Bir işletmenin bilanço ve gelir tablosu gibi temel tabloları, fon akım
tablosu, kar dağıtım tablosu, nakit akım tablosu gibi ek tabloları bulunmaktadır.
Bu tabloların nasıl yorumlanacağı konusu teoride birçok kitapta anlatılırken
uygulamada yeterli kaynağa sahip olmadığımız görülmektedir. Bu ihtiyaca
cevaben çalışmamızı kaleme aldık.
Finansal tabloların önemi, tüm tabloların tek tek analizleri, finansal tabloların
dipnotlarını okuma ve yorumlama, bu tablolarda yapılan hileler gibi bölümlerden
oluşan detaylı bir çalışma ortaya çıktı. Bölümlerin hemen hepsinde örnek olarak
oluşturulan tabloların uygulamalı olarak nasıl hesaplandığı ve yorumlandığına
dair bilgiler bulacaksınız.
 

IÇINDEKILER
ÖNSÖZ................................................................................................................................. v
TABLO LISTESI..................................................................................................................xv
ŞEKIL - GRAFIK LISTESI...................................................................................................xix
KISALTMALAR LISTESI ...................................................................................................xxi
BÖLÜM I: FINANSAL TABLOLARIN GENEL İLKELERI VE İLGILI TARAFLAR
İÇIN ÖNEMI.........................................................................................................................1
Dr. Özen AKÇAKANAT
GIRIŞ................................................................................................................................ 1
1.1.  FINANSAL TABLOLARIN TANIMI VE NITELIKLERI.............................................2
1.2.  FINANSAL TABLOLARIN AMACI..........................................................................5
1.3.  FINANSAL TABLOLARIN SINIRLARI ...................................................................7
1.4.  FINANSAL TABLOLARIN İLGILI TARAFLAR İÇIN ÖNEMI.................................11
1.5.  TEKDÜZEN MUHASEBE SISTEMINE GÖRE FINANSAL TABLOLAR
VE İLKELERI.......................................................................................................14
1.5.1. Gelir Tablosu İlkeleri.......................................................................................15
1.5.2. Bilanço İlkeleri................................................................................................16
1.6.  TÜRKIYE MUHASEBE STANDARTLARI/TÜRKIYE FINANSAL RAPORLAMA
STANDARTLARI’NA GÖRE FINANSAL TABLOLAR VE İLKELERI....................19
KAYNAKÇA.................................................................................................................30
BÖLÜM II: BILANÇO ANALIZI...........................................................................................33
Prof. Dr. Ali BAYRAKDAROĞLU - Dr. Yusuf TEPELİ
2.1.  BILANÇONUN NITELIĞI VE BILANÇO DÜZENLEME İLKELERI......................33
2.2.  BILANÇONUN BIÇIMSEL YAPISI VE BILANÇO TIPLERI..................................37
2.3.  BILANÇO HESAP GRUPLARININ İNCELENMESI ............................................43
2.3.1. Dönen Varlıklar ..............................................................................................44
2.3.2. Duran Varlıklar ...............................................................................................48
2.3.3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar.......................................................................52
2.3.4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar......................................................................57
2.3.5. Özkaynaklar...................................................................................................60
2.4. ÖRNEK UYGULAMALAR....................................................................................64
KAYNAKÇA.................................................................................................................71
BÖLÜM III: GELIR TABLOSU ANALIZI ..............................................................................73
Dr. Esin Nesrin CAN
GIRIŞ.............................................................................................................................. 73
3.1.  GELIR TABLOSUNUN İŞLEVI VE YAPISI...........................................................74
3.2.  GELIR TABLOSU ANALIZI..................................................................................76
3.3.  FINANSAL ANALIZ YÖNTEMLERI VE GELIR TABLOSU
ANALIZINDE KULLANILMASI ............................................................................77
3.3.1. Tutarları Karşılaştırma Yöntemi ......................................................................79
3.3.2. Dikey Yüzde Yöntemi ......................................................................................86
3.3.3. EğilimYüzdeleri Yöntemi ................................................................................91
3.3.4. Oranlar Yöntemi..............................................................................................98
KAYNAKÇA...............................................................................................................100
BÖLÜM IV: FINANSAL TABLOLAR ANALIZI TEKNIKLERI..............................................103
Doç. Dr. Serhat YÜKSEL
GIRIŞ............................................................................................................................ 103
4.1.  FINANS HAKKINDA GENEL BILGILER...........................................................104
4.2.  FINANSAL ANALIZ HAKKINDA GENEL BILGILER.........................................107
4.2.1. Finansal Analizin Tanımı..............................................................................107
4.2.2. Finansal Analizden Faydalanan Taraflar......................................................109
4.3.  FINANSAL ANALIZ TEKNIKLERI .....................................................................113
4.3.1. Dikey Analiz .................................................................................................113
4.3.1.1.  Bilançoda Dikey Analiz Hesaplaması ............................................... 113
4.3.1.2.  Bilançoda Dikey Analiz Yorumlamasında
Dikkat Edilecek Hususlar.................................................................. 114
4.3.1.3.  Gelir Tablosunda Dikey Analiz Hesaplaması..................................... 118
4.3.1.4.  Gelir Tablosunda Dikey Analiz Yorumlamasında
Dikkat Edilecek Hususlar.................................................................. 119
4.3.2. Yatay Analiz .................................................................................................121
4.3.2.1.  Gelir Tablosunda Yatay Analiz Yorumlamasında
Dikkat Edilecek Hususlar.................................................................. 124
4.3.3. Oran Analizi .................................................................................................125
4.4.  ÖRNEK BIR UYGULAMA.................................................................................126
KAYNAKÇA...............................................................................................................130
BÖLÜM V: ORAN ANALIZI..............................................................................................133
Doç. Dr. Güçlü OKAY
5.1.  ORAN ANALIZI .................................................................................................133
5.1.1. Likidite Oranları............................................................................................138
5.1.2. Etkinlik Oranları ...........................................................................................140
5.1.3. Mali Bünye Oranları .....................................................................................146
5.1.4. Karlılık Oranları............................................................................................149
5.1.5. Pazar Performansı Oranları .........................................................................153
5.2.  ORAN ANALIZI UYGULAMASI ........................................................................156
BÖLÜM VI: FON AKIM TABLOSU ANALIZI ....................................................................171
Doç. Dr. Sibel YILMAZ TÜRKMEN
6.1.  FON KAVRAMI..................................................................................................171
6.2.  FON AKIM TABLOSU........................................................................................172
6.2.1. Fon Akım Tablosunun Düzenlenme Amacı..................................................173
6.2.2. Fon Kaynakları ve Fon Kullanımları.............................................................174
6.2.2.1.  Fon Kaynakları .................................................................................. 175
6.2.2.2.  Fon Kullanımları ................................................................................ 177
6.3.  FON AKIM TABLOSUNUN DÜZENLENMESI...................................................180
6.4.  FON AKIM TABLOSU ILE İLGILI ÖRNEK UYGULAMA...................................183
KAYNAKÇA...............................................................................................................191
BÖLÜM VII: KAR DAĞITIM TABLOSU ANALIZI ............................................................193
Doç. Dr. Sezer BOZKUŞ KAHYAOĞLU
GIRIŞ............................................................................................................................ 193
7.1.  KAR DAĞITIM POLITIKASI .............................................................................194
7.2.  ŞIRKETLERDE KAR DAĞITIM SÜRECI ..........................................................196
7.3.  KAR DAĞITIM TEORILERI ...............................................................................198
7.4.  ŞIRKETLERIN KAR DAĞITIM KARARINA ETKI EDEN FAKTÖRLER ............201
7.5.  TÜRKIYE’DE KÂR DAĞITIMI UYGULAMALARI VE POLITIKA ÖNERILERI...204
7.5.1. Türkiye’de Şirketlerin Kâr Payı Dağıtımına Yönelik Düzenlemeler ...............205
7.5.2. Kâr Dağıtımı Uygulama Örneği ...................................................................207
SONUÇ.....................................................................................................................217
KAYNAKÇA...............................................................................................................218
BÖLÜM VIII: NAKIT AKIŞ TABLOSU ANALIZI................................................................223
Doç. Dr. Neşe ÇOBAN ÇELİKDEMİR
GIRIŞ ...............................................................................................................................223
8.1.  NAKIT AKIŞ TABLOSU.....................................................................................224
8.1.1. Nakit Akış Bilgisinin Yararları .......................................................................225
8.2.  NAKIT AKIM TABLOSUNUN YAPISI.................................................................226
8.2.1. İşletme Faaliyetleri.......................................................................................227
8.2.2. Yatırım Faaliyetleri........................................................................................228
8.2.3. Finansman Faaliyetleri.................................................................................229
8.3.  NAKIT AKIM TABLOSUNUN HAZIRLANMASI ................................................229
8.3.1. Direkt Yöntem (Brüt Yöntem) ........................................................................229
xi
8.3.2. Endirekt Yöntem...........................................................................................230
8.4.  SERBEST NAKIT AKIMI (VARLIKLARDAN SAĞLANAN NAKIT AKIMI) .........232
8.5.  NAKIT AKIŞ TABLOSUNUN ANALIZI...............................................................235
8.5.1. Faaliyetler Arasındaki İlişkiyi Analiz Eden Oranlar (Oran Analizi) ...............236
8.5.2. Dikey Analiz .................................................................................................236
8.5.3.Yatay Analiz (Karşılaştırmalı Tablolar Analizi)...............................................240
SONUÇ.....................................................................................................................243
KAYNAKÇA...............................................................................................................244
BÖLÜM IX: BAŞA BAŞ VE KALDIRAÇ ANALIZI .............................................................245
Doç. Dr. Aysel GÜNDOĞDU
GIRIŞ............................................................................................................................ 245
9.1.  BAŞA BAŞ NOKTASI........................................................................................246
9.2.  KALDIRAÇ ANALIZLERI...................................................................................249
9.2.1. Finansal Kaldıraç Derecesi..........................................................................249
9.2.2. Faaliyet Kaldıraç Derecesi...........................................................................249
9.2.3. Birleşik Kaldıraç Derecesi............................................................................251
KAYNAKÇA...............................................................................................................252
BÖLÜM X: ENFLASYON ORTAMINDA FINANSAL TABLO ANALIZI ..............................253
Doç. Dr. Aclan OMAĞ - Dr. Altan MASUN
GIRIŞ............................................................................................................................ 253
10.1. ENFLASYON KAVRAMI...................................................................................254
10.2. ENFLASYON TÜRLERI ...................................................................................254
10.2.1.  Talep Enflasyonu.......................................................................................254
10.2.2.  Maliyet Enflasyonu (Arz Enflasyonu) ........................................................254
10.2.3.  Durgunluk İçinde Enflasyon ......................................................................255
10.2.4.  Fiyat Enflasyonu........................................................................................255
10.3. ENFLASYONUN MALIYETLERI......................................................................255
10.4. ENFLASYONUN SONUÇLARI ........................................................................256
10.4.1.  Ekonomik açıdan sonuçları.......................................................................256
10.4.2.  Enflasyonun Finansal Analiz Açısından Sonuçları ...................................257
10.4.3. Enflasyonun Bilanço Üzerindeki Etkileri ....................................................258
10.4.3.1. Enflasyonun Parasal Olmayan Varlıklar Üzerindeki Etkisi ................ 258
10.4.3.2. Enflasyonun Parasal Varlıklar Üzerindeki Etkisi................................ 259
10.4.4. Enflasyonun Kaynak Yapısı Üzerindeki Etkileri..........................................259
10.4.5. Enflasyonun Gelir tablosu üzerindeki Etkileri.............................................259
10.4.6. Enflasyonun Nakit Akım Tablosu Üzerindeki Etkileri..................................260
10.4.7. Enflasyonun Konsolide Mali Tabloların Üzerindeki Etkileri.........................260
10.5. MALI TABLOLARIN ENFLASYONA GÖRE DÜZELTILMESI...........................261
10.5.1. Kullanılan Yöntemler...................................................................................261
10.6. UYGULAMA.....................................................................................................262
SONUÇ.....................................................................................................................269
KAYNAKÇA...............................................................................................................269
EK A: Parasal Olmayan Değerler...........................................................................271
EK B: Parasal Kıymetler.........................................................................................274
BÖLÜM XI: FINANSAL TABLOLARDA DIPNOT OKUMA VE YORUMLAMA...................279
Doç. Dr. Mustafa Tevfik KARTAL
GIRIŞ............................................................................................................................ 279
11.1. RAPORLAMA VE FINANSAL TABLOLAR.......................................................281
11.2. FINANSAL TABLO TÜRLERI...........................................................................282
11.3. FINANSAL TABLOLARA İLIŞKIN MEVZUAT ÇERÇEVESI.............................283
11.4. FINANSAL TABLOLARIN BÖLÜMLERI...........................................................289
11.5. FINANSAL TABLO DIPNOTLARININ OKUNMASI VE
YORUMLANMASI ÜZERINE ÖRNEKLER........................................................290
11.5.1. Seçilmiş Bankalara İlişkin Bilgiler ..............................................................291
11.5.2. Finansal Durum Tablosuna İlişkin Örnekler ...............................................292
11.5.3. Kar veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosuna İlişkin Örnekler..........301
SONUÇ.....................................................................................................................306
KAYNAKÇA...............................................................................................................307
BÖLÜM XII: FINANSAL TABLO HILELERI.......................................................................309
Doç. Dr. Neşe ÇOBAN ÇELİKDEMİR
GIRIŞ............................................................................................................................ 309
12.1. HILE KAVRAMI................................................................................................310
12.1.1. Hile Üçgeni.................................................................................................311
12.2. HILE TÜRLERI.................................................................................................312
12.3. FINANSAL TABLOLAR....................................................................................315
12.3.1. Finansal Tablo Nitelikleri ............................................................................316
12.4. FINANSAL TABLO HILELERI ..........................................................................317
12.5. FINANSAL TABLO HILELERININ UYGULANMA YÖNTEMLERI ....................321
12.5.1. Gelirlerin Muhasebeleştirilmesi..................................................................321
12.5.2. Giderlerin Muhasebeleştirilmesi.................................................................322
12.5.3. Varlık ve Kaynak Yapısı..............................................................................322
12.6. FINANSAL TABLO HILELERININ ÖNLENMESINDE SORUMLULUK............323
12.7. FINANSAL TABLO HILELERININ TESPITI .....................................................324
KAYNAKÇA...............................................................................................................325

Barkod

: 9786257855259

Yayınevi

: Gazi Kitabevi

---

ISBN

: 9786257855259

Dili

: Türkçe

---

Basım Yeri

: Ankara

Baskı Sayısı

: 5. Baskı

---

Diğer

: