Son yıllarda, küresel kamu sektörü standartlarının uyumlaştırılması ve ülkelerde uygulanmasına yönelik önemli çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda, Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe Standartları Kurulu (IPSASB), bazı temel alanlarda farklılık göstermesine karşın büyük ölçüde IFRS modelini takip ederek uluslararası kamu sektörü standartlarını yayımlamaktadır. Ülkemiz de bu uluslararası standartları referans alarak kamu sektörü muhasebesinin yasal zeminini oluşturmakta ve uyumlaştırma çerçevesinde hayata geçirmektedir. Kitabımız; uzman görüşleri ile bu alanda ülkemizdeki yayın boşluğunu dolduracak ve alanın uygulayıcıları, akademisyenler ve gelecekte bu alanda çalışmayı planlayan üniversite öğrencileri için kamu sektörü muhasebe standartlarının geçmişi, bugünü ve geleceği konusunda farkındalık yaratacak eksiksiz bir rehber niteliğindedir. Ayrıca okuyuculara, çok büyük öneme sahip kamu sektörüne ilişkin muhasebe standartları hakkındaki bilgi eksiğini gidermek açısından da gerekli katkıyı sağlayacaktır.
Kamu sektörü muhasebe standartlarına ilişkin uluslararası ve ulusal düzenleyici kuruluşların, yapıların, bugüne kadar yayınlanmış standartların ve standartlara ilişkin çalışmaların ele alındığı kitabımız; konuya ilgi duyan uygulamacıların, akademisyenlerin ve öğrencilerin kolay anlayacağı bir amaç gözetilerek kaleme alınmıştır. Kitabımız, bu alanda yazılmış ülkemizdeki ilk kitaptır. Kamu sektörü muhasebe standartlarının ulusal ve uluslararası genel bir bakışla ele alındığı 2 ana, 9 alt bölümden oluşan kitabın ilk bölümünde, kamu sektörü muhasebe standartlarının uluslararası boyutu; ikinci bölümünde ise ulusal boyutu ele alınarak dünden bugüne geçirdiği değişim ve gelişim ile gelecekte izleyeceği yol haritası ortaya konmaya çalışılmıştır. Kamu sektörü standartlarından bugüne kadar ülkemizde 30 adedi, Devlet Muhasebe Standartları Kurulu (DMSK) tarafından tamamlanmış ve Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Her bölümdeki konu anlatımları mümkün olduğu kadar açık, sade ve anlaşılır yapılmıştır. Ayrıca her bölümün, konunun duayenleri sayılan uluslararası uzmanlar, akademisyenler, standart yapıcı otorite olan DMSK üyeleri ve sekretaryasında görev alanlar tarafından kaleme alınması, konuyu daha anlaşılır hâle getirmiştir.

Ön Söz ...................................................................................................................... iii
Kısaltmalar ...............................................................................................................xxi
KAMU SEKTÖRÜ MUHASEBE STANDARTLARININ
ULUSLARARASI BOYUTU VE TARİHSEL GELİŞİMİ ...................................... 1
Thomas Müller - Marqués Berger
GİRİŞ: ULUSLARARASI STANDARTLARA NEDEN İHTİYAÇ DUYULDU? ....... 2
1. TAHAKKUK ESASLI MUHASEBENİN FAYDALARI ........................................ 5
2. NAKİT ESASLI MUHASEBEDEN TAHAKKUK ESASLI IPSAS’LARA
GEÇİŞ ..................................................................................................................12
3. DEVLET MUHASEBESİ ALANINDA ÇALIŞAN ULUSLARARASI
KURULUŞLAR ....................................................................................................15
3.1. Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe Standartları Kurulu (IPSASB) ............15
3.2. Uluslararası Para Fonu (IMF) ........................................................................21
3.3. Eurostat .........................................................................................................22
4. ULUSLARARASI KAMU SEKTÖRÜ MUHASEBE STANDARTLARININ
TARİHSEL İNCELEMESİ VE IPSASB'NİN KURULMASI .................................24
5. ULUSLARARASI KAMU SEKTÖRÜ MUHASEBESİNİN BUGÜNÜ VE
GELECEĞİ ...........................................................................................................27
KAYNAKÇA ............................................................................................................32
ULUSLARARASI KAMU SEKTÖRÜ MUHASEBE STANDARTLARININ
GENEL DEĞERLENDİRMESİ ..............................................................................35
Jens Heiling
GİRİŞ ........................................................................................................................36
1. ULUSLARARASI KAMU SEKTÖRÜ MUHASEBE STANDARTLARI
GENEL BİLGİSİ ..................................................................................................36
2. IPSASB KAMU SEKTÖRÜ KURULUŞLARI TARAFINDAN YAPILAN
GENEL AMAÇLI RAPORLAMANIN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ ...................40
3. TAHAKKUK ESASLI IPSAS’LAR ......................................................................41
3.1. Mali Tabloların Sunumuna ve Raporlama İlkelerine İlişkin Standartlar ..........41
3.2. Varlıkların Mali Raporlaması ve Muhasebesi ile İlgili Standartlar ..................46
3.3. Yükümlülüklerin Mali Raporlaması ve Muhasebesi ile İlgili Standartlar .........51
3.4. Mali Araçlarla İlgili Standartlar .....................................................................53
3.5. Konsolide Mali Tabloların Hazırlanması ile İlgili Standartlar .........................56
3.6. Gelir ve Giderlerle İlgili Standartlar ...............................................................58
3.7. Açıklamalarla İlgili Standartlar ......................................................................61
4. NAKİT ESASLI IPSAS ........................................................................................63
KAYNAKÇA ............................................................................................................63
ULUSLARARASI ÖZEL SEKTÖR MUHASEBE STANDARTLARINA
GENEL BAKIŞ (UFRS/UMS) .................................................................................65
Seval Selimoğlu - Nazire Kont
GİRİŞ ........................................................................................................................66
1. MUHASEBE STANDARTLARININ ÖNEMİ ......................................................67
1.1. Muhasebe Standartlarının Tanımı ve Özellikleri .............................................67
1.2. Muhasebe Standartlarının Oluşturulma Amacı ...............................................68
2. MUHASEBE STANDARTLARINI BELİRLEMEYE YÖNELİK
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE YAŞANAN GELİŞMELER ................................70
2.1. Dünyada Muhasebe Standartları Alanında Yaşanan Gelişmeler ..........................70
2.1.1. Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi (International
Accounting Standards Committee) .......................................................70
2.2.2. Diğer Uluslararası Kuruluşlar ..............................................................72
2.2. Türkiye’de Muhasebe Standartları Alanında Yaşanan Gelişmeler ..................73
3. ULUSLARARASI FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI
(IFRS)/ULUSLARARASI MUHASEBE STANDARTLARI (IAS)’NA
GENEL BAKIŞ ....................................................................................................77
3.1. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Vakfı (IFRS Vakfı) .................77
3.2. IFRS/IAS’ların Oluşturulma Süreci ...............................................................79
3.3. IFRS/IAS’ların Dünyada Benimsenmesi ........................................................88
SONUÇ .....................................................................................................................90
KAYNAKÇA ............................................................................................................91
ULUSLARARASI KAMU SEKTÖRÜ MUHASEBE STANDARTLARI (IPSAS)
İLE ULUSLARARASI FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI
(IFRS/IAS)’NIN KARŞILAŞTIRILMASI ..............................................................93
Seval Selimoğlu - Nazire Kont
GİRİŞ ........................................................................................................................94
1. ULUSLARARASI MUHASEBE STANDARTLARINI BELİRLEMEDE
KİLİT ROL OYNAYAN OTORİTELER ..............................................................95
1.1. Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (IFAC) ...........................................95
1.2. Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi (IASC) .....................................97
2. IPSAS ve IFRS/IAS KARŞILAŞTIRMASI ...........................................................98
2.1. Konu ve Kapsam Bakımından Karşılaştırma ..................................................98
2.2. Terminolojik Bakımdan Karşılaştırma .......................................................... 101
2.3. Kavramsal Çerçevelerin Karşılaştırılması ..................................................... 103
2.4. Muhasebe ve Raporlamaya İlişkin Standartların Karşılaştırılması ....................... 106
2.4.1.Temel Farklılıklar ............................................................................... 106
2.4.2. Muhasebe ve Raporlama Standartlarındaki Farklılıklar ....................... 109
3. IPSAS’lar ile IFRS/IAS’ların YAKINSAMA DURUMU ..................................... 119
SONUÇ ................................................................................................................... 121
KAYNAKÇA .......................................................................................................... 122
DEVLET MUHASEBE STANDARTLARININ TÜRK KAMU MALİ
YÖNETİM SİSTEMİNDEKİ ÖNEMİ .................................................................. 125
Mehmet Koçdemir
GİRİŞ ...................................................................................................................... 126
1. KAVRAMSAL ÇERÇEVE ................................................................................. 126
2. MALİ YÖNETİM BİLGİ SİSTEMLERİ ............................................................. 129
3. SAYDAMLIK VE HESAP VERMEYE HİZMET EDEN ARAÇLAR ................. 132
4. TÜRK KAMU MALİ YÖNETİM SİSTEMİNDE SAYDAMLIK VE HESAP
VERME İLE KAMU MUHASEBESİ VE STANDARTLARININ İLİŞKİSİ ....... 136
5. DEVLET MUHASEBE STANDARTLARININ AMACI VE ÖNEMİ ................. 139
SONUÇ ................................................................................................................... 142
KAYNAKÇA .......................................................................................................... 144
TÜRKİYE’DE DEVLET MUHASEBESİNDEKİ TARİHSEL
DÖNÜŞÜMLER VE DEVLET MUHASEBE STANDARTLARI ........................ 149
Mesut Hastürk - Ali Topakkaya
GİRİŞ ...................................................................................................................... 150
1. MUHASEBE VE DEVLET MUHASEBESİ........................................................ 151
2. ÜLKEMİZDE CUMHURİYET DÖNEMİNE KADAR OLAN DÖNEMDE
MALİ İDARE VE DEVLET MUHASEBESİ ALANINDA YAŞANAN
GELİŞMELER .................................................................................................... 152
2.1. Ülkemizde Tanzimata (1839) Kadar Olan Dönemde Mali İdare ve Devlet
Muhasebesi Alanında Yaşanan Gelişmeler ................................................... 152
2.2. Ülkemizde Tanzimattan Cumhuriyetin Kuruluşuna Kadar Olan Dönemde
Mali İdare ve Devlet Muhasebesi Alanında Yaşanan Gelişmeler .................. 155
2.3. Siyakat Yazısı ............................................................................................. 158
2.4. Merdiven Yöntemi ....................................................................................... 158
2.5. Çift Taraflı Kayıt Yöntemi........................................................................... 159
3. CUMHURİYETİN KURULUŞUNDAN GÜNÜMÜZE KADAR OLAN
DÖNEMDE MUHASEBE KURALLARI VE UYGULAMALARI ...................... 161
4. ÜLKEMİZDE DEVLET MUHASEBE STANDARTLARINA YÖNELİK
GELİŞMELER .................................................................................................... 166
SONUÇ ................................................................................................................... 170
KAYNAKÇA .......................................................................................................... 170
TÜRK MALİ SİSTEMİNDE DEVLET MUHASEBESİ STANDARTLARI
KURULUNUN YAPISI VE ÇALIŞMALARI ....................................................... 173
Yunus Elitaş - Metin Coşkun
GİRİŞ ...................................................................................................................... 174
1. MUHASEBE STANDARTLARININ GEREKLİLİĞİ VE DUYULAN
İHTİYAÇ ............................................................................................................ 175
2. DEVLET MUHASEBESİ STANDARTLARI KURULUNUN YAPISI VE
ÇALIŞMALARI ................................................................................................. 176
3. DEVLET MUHASEBESİ STANDARTLARI KURULUNUN OLUŞUMU ......... 177
3.1. Devlet Muhasebesi Standartları Kurulunun Yapısı ....................................... 178
3.2. Devlet Muhasebesi Standartları Kurulunun Görev, Yetki ve
Sorumlulukları ............................................................................................ 179
3.3. Devlet Muhasebesi Standartları Kurulunun Çalışma Düzeni ......................... 180
3.4. Devlet Muhasebesi Standartları Kurulunun Üyeleri ...................................... 180
3.5. Çalışma Komisyonu .................................................................................... 181
3.6. Kurul Sekretaryası ....................................................................................... 182
4. DEVLET MUHASEBESİ STANDARTLARININ HAZIRLANMASI VE
YAYIMLANMASI ............................................................................................. 183
4.1. Standartların Hazırlanması........................................................................... 183
5. KURULUN TAMAMLADIĞI ÇALIŞMALAR ................................................... 186
5.1. 2006-2019 Yıllarında Tamamlanan Çalışmalar ............................................ 186
5.2. 2019 Yılında Yapılan Faaliyetler ................................................................. 188
5.3. Yapılması Planlanan Çalışmalar .................................................................. 188
SONUÇ ................................................................................................................... 189
KAYNAKÇA .......................................................................................................... 190
TÜRK MALİ SİSTEMİNDE DEVLET MUHASEBE STANDARTLARI .......... 191
Atila Tuncer - Emel Bıçak
GİRİŞ ...................................................................................................................... 192
1. DMS 1-MALİ TABLOLARIN SUNULMASI (2008) ........................................ 192
2. DMS 2-NAKİT AKIŞ TABLOSU (2008) ......................................................... 193
3. DMS 3-MUHASEBE POLİTİKALARI, MUHASEBE TAHMİNİNDEKİ
DEĞİŞİKLİKLER VE HATALAR (2008) ........................................................ 194
4. DMS 4- DÖVİZLE YAPILAN İŞLEMLER VE DÖVİZ KURLARINDAKİ
DEĞİŞİMİN ETKİLERİ (2009) ........................................................................ 196
5. DMS 5-BORÇLANMA MALİYETLERİ (2009) ............................................... 197
6. DMS 6 -KONSOLİDE VE BİREYSEL MALİ TABLOLAR (2009) .................. 198
7. DMS 7-İŞTİRAKLERDEKİ YATIRIMLAR (2010) .......................................... 199
8. DMS 8-ORTAK GİRİŞİMLERDEKİ PAYLAR (2010) ..................................... 200
9. DMS 9-BEDEL KARŞILIĞINDA YAPILAN FAALİYETLERDEN
ELDE EDİLEN GELİRLER (2010) .................................................................. 201
10. DMS 10- YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİLERDE MALİ
RAPORLAMA (2013) ...................................................................................... 202
11. DMS 11-İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ (2012) ..................................................... 203
12. DMS 12-STOKLAR (2010) .............................................................................. 204
13. DMS 13-KİRALAMALAR (2010).................................................................... 205
14. DMS 14-RAPORLAMA TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR (2010) ........... 206
15. DMS 16- YATIRIM AMAÇLI VARLIKLAR (2010) ........................................ 207
16. DMS 17-MADDİ DURAN VARLIKLAR (2010) ............................................. 208
17. DMS 18-BÖLÜMSEL RAPORLAMA (2012) .................................................. 210
18. DMS 19- KARŞILIKLAR, KOŞULLU YÜKÜMLÜLÜKLER VE KOŞULLU
VARLIKLAR (2011) ........................................................................................ 211
19. DMS 20- İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (2013)..................................... 213
20. DMS 21-NAKİT ÜRETMEYEN VARLIKLARDA DEĞER
DÜŞÜKLÜĞÜ (2011) ...................................................................................... 214
21. DMS 22- GENEL YÖNETİME İLİŞKİN MALİ BİLGİLERİN
AÇIKLANMASI (2011) ................................................................................... 216
22. DMS 23- VERGİLER VE KARŞILIKSIZ DİĞER GELİRLER (2015) .............. 216
23. DMS 24- BÜTÇE BİLGİLERİNİN MALİ TABLOLARDA
SUNULMASI (2015) ........................................................................................ 218
24. DMS 26- NAKİT ÜRETEN VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ (2017) .... 219
25. DMS 27- TARIM (2017) .................................................................................. 220
26. DMS 28-MALİ ARAÇLAR: SUNUM (2016) ................................................... 221
27. DMS 29-MALİ ARAÇLAR: MUHASEBELEŞTİRME VE ÖLÇME (2016) ..... 222
28. DMS 30-MALİ ARAÇLAR: AÇIKLAMALAR (2016) ..................................... 224
29. DMS 31-MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (2011) ............................ 225
30. DMS 32-HİZMET İMTİYAZ SÖZLEŞMELERİ (2014) ................................... 226
SONUÇ ................................................................................................................... 228
KAYNAKÇA .......................................................................................................... 229
TÜRKİYE’DE DEVLET MUHASEBE STANDARTLARINA YÖNELİK
YASAL DÜZENLEMELER .................................................................................. 231
Harun Yalçın Mengüloğul - Volkan Artar
GİRİŞ ...................................................................................................................... 232
1. 5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİM VE KONTROL KANUNU
ÖNCESİ DÖNEM ............................................................................................... 233
2. 5018 SAYILI KANUNUN GETİRDİĞİ ULUSLARARASI
STANDARTLARA UYGUN MUHASEBE SİSTEMİ ......................................... 234
3. DMS’LERE UYGUN OLARAK MUHASEBENİN İKİNCİL
MEVZUATININ OLUŞTURULMASI SÜRECİ ................................................. 236
4. DMS’LERE UYUM ÇERÇEVESİNDE YAPILAN MEVZUAT
ÇALIŞMALARI ................................................................................................. 238
4.1. DMS’ler Çerçevesinde Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinde
Yapılan Değişiklikler................................................................................... 239
4.1.1. 2014 Yılı Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği Değişikliği............. 240
4.1.2. 2018 Yılı Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği Değişikliği............. 244
4.2. DMS’ler Çerçevesinde Yapılan Diğer Mevzuat Değişiklikleri ...................... 250
5. DMS’LERE UYUM ÇERÇEVESİNDE İLERLEYEN ZAMANLARDA
YAPILMASI ÖNGÖRÜLEN ÇALIŞMALAR .................................................... 252
SONUÇ ................................................................................................................... 254
KAYNAKÇA .......................................................................................................... 254

Barkod

: 9786254065538

Yayınevi

: Nobel Akademik Yayıncılık

---

ISBN

: 9786254065538

Dili

: Türkçe

---

Basım Yeri

: Ankara

Baskı Sayısı

: 1. Baskı

---

Diğer

: Yazarlar
Seval Kardeş Selimoğlu,
Mehmet Koçdemir,
Harun Yalçın Mengüloğul